DUETS «Le paradis et l’ enfer, c’ est ici»
Γράφει η Μαρία Πανούτσου
15/08/2019
DUETS
Στο σημερινό ξεχωριστό DUETS, δύο παλαιστίνιοι, ποιητής και ζωγράφος, καλλιτέχνες, ο ένας στην φυλακή και η άλλη εξόριστη στο Λονδίνο.
Ποίηση: ASHRAF FAYADH
Εικόνα: Mona Hatoum
Στο αφιέρωμα αυτό θα μείνω σιωπηλή, χωρίς σχόλια. Δεν χρειάζονται. Σας αφήνω να αισθανθείτε και να σκεφτείτε.
(Αν και οφείλω ένα αφιέρωμα στην αραβική γλώσσα και πολιτισμό. Ελπίζω σύντομα να το υλοποιήσω). Θα πω κάτι λίγο για την μετάφραση. Αν η μετάφραση της ποίησης είναι μια υπόθεση δύσκολη, η μετάφραση από την αραβική γλώσσα, είναι σχεδόν αδύνατη.
Καμία ιστορία ανθρώπου δεν είναι συνηθισμένη
Μαρiα Πανούτσου (τα πρωινά)
Duets
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο
H συνύπαρξη δυο ανθρώπων είναι δύσκολη. Ίσως η συνύπαρξη στο παιχνίδι, να γίνεται ευκολότερη. Η ιδέα των Duets ‘Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο’ μου γεννήθηκε όταν μια μέρα, σε ένα σχέδιο φίλου, θέλησα να ‘απαντήσω’ με ένα ποίημα και έτσι άρχισα να βλέπω σχέδια, φωτογραφίες, και μικρά κείμενα ως αφορμή, ως μια ηχώ, μια σκέψη, μια αίσθηση, του ‘άλλου’ ένα παιχνίδι σχέσης, με όσο γίνεται περισσότερη αθωότητα. Μια αθωότητα που κουβαλά την πονηριά του παιχνιδιού. Επιθυμητή συνύπαρξη στα Duets με υλικό που δημιουργείται ακριβώς για την συνεργασία αυτή.
Τα κείμενα που θα παρουσιάζονται και το υλικό, επιδιώκουμε το μεγαλύτερο μέρος να είναι πρωτοεμφανιζόμενο στην στήλη αυτή, μια και το παιχνίδι ζητά ακριβώς, μια άμεση και στο παρόν δημιουργία και συνεργασία, δύο ανθρώπων.
Μαρία Πανούτσου.
H τέχνη είναι και μαρτυρία και διαμαρτυρία
Ποίηση
ΑSHRAF FAYADH
Περιμένοντας την ελευθερία του
Οι γείτονες σου κοιμούνται συνεχώς
γιατί στην ουσία είσαι μόνος σου!
Α΄ Πρώτη ενότητα
α
το πετρέλαιο είναι άκακο, εκτός από το ίχνος της φτώχειας που αφήνει πίσω του εκείνη την ημέρα,
όταν τα πρόσωπα όσων ανακαλύπτουν και άλλα πηγάδια πετρελαίου σκοτεινιάσουν
όταν η ζωή εκραγεί μες στην καρδιά σου για να εξορύξει κι άλλο πετρέλαιο
από την ψυχή σου για δημόσια χρήση
αυτή… είναι… η υπόσχεση του πετρελαίου, μια αληθινή υπόσχεση
το τέλος
β
συγγνώμη, συγχώρεσέ με
που δεν μπόρεσα να αντλήσω περισσότερα δάκρυα για εσένα
που δεν μουρμούρισα το όνομά σου με νοσταλγία
έστρεψα το πρόσωπό μου προς τη θέρμη των χεριών σου
δεν έχω άλλη αγάπη εκτός από εσένα, εσένα μόνο, και είμαι ο πρώτος από όσους σε αναζητούν
γ
ο παππούς μου στέκεται γυμνός κάθε μέρα
χωρίς εξοστρακισμό, χωρίς θεία δημιουργία…
έχω ήδη νεκραναστηθεί χωρίς μια θεϊκή πνοή στην εικόνα μου.
Είμαι η εμπειρία της κόλασης στη γη…
γη
είναι η κόλαση που ετοιμάστηκε για τους πρόσφυγες.
Μετάφραση: Σάρα Θηλυκού
Από την μετάφραση στα αγγλικά της Mona Kareem)
Β΄Δεύτερη ενότητα
*
(Μου λένε): «Το αύριο καλά θα κάνει να απαλλαγεί από εσένα
Γιατί χωρίς την ύπαρξή σου, ο κόσμος θα μοιάζει καλύτερος…
**
Μερικές φορές η αγάπη μοιάζει με το πρωινό της νηστείας (του Ραμαζανιού)
κάποιες άλλες με ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια που δωρίζεται σε ανάπηρο παιδί
Η αγάπη, γενικώς, είναι μια συμφωνία που επιφέρει πολλές απώλειες
σε όλους τους εμπλεκόμενους.
***
Ο τρίτος κανόνας της ξενιτιάς
Για κάθε απώλεια
σου επιβάλλουν μια νέα ύπαρξη
Κάθε κενό
αναπληρώνεται με άλλο (κενό)
Σε κάθε στριμωγμενη γειτονιά
(υπάρχει) μια αυλή
ακόμα πιο στενόχωρη
που όμως σου παρέχει μια ανάσα
Οι γείτονες σου κοιμούνται συνεχώς
γιατί στην ουσία είσαι μόνος σου!
****
γιος και κόρη
η μάνα επιλέγει τον γιο από την κόρη
ο γιος θα σταθεί στο πλευρό της στις δυσκολίες των καιρών
η κόρη θα γεννήσει άλλο γιο
που θα σταθεί με τη σειρά του
στο δικό της πλευρό!
Μετάφραση: Πέρσα Κουμούτση
Γ’ Τρίτη ενότητα
Ashraf Fayadh: ‘A Melancholy Made of Dough’
This poem, from Instructions Within (2008), was translated by Tariq al Haydar:
A Melancholy Made of Dough
Parts of you pile one on top of another—a mixture of your blood,
sweat, remains, and discharge from your eyes.
And discharge from your eyes.
The knot of your tongue at the midway point of the ocean,
and when the sphere of the sun swims
in a preconceived orbit—
Complications!
What the sidewalk never mentioned
is that you used to step on it
and present your shoes on a plate of concrete,
your feet on a plate of shoes,
your legs on a plate of your misfortune.
You tune the strings of your head to affect your foolish delight,
you bury a skull—you’d rather not bear.
You heap yourself on a slate that claims whiteness due to a fistful of flour—
and you ferment.
You swell and puff your sadness like a hot loaf
and dry.
You search for your water
Between your delicacy and your hardness
and your breaking.
and your forehead reddens
also, like a loaf!
You are stored
in the chaotic memory
of the earth, of its core
of al-Lauh al-Mahfuz on your shoulders
You grow mold, also, like a loaf!
In vain, you resist your body’s floundering atop the whitened slate
on your bed
on the sidewalks, on
reflecting and reflected surfaces
and surfaces that absorb light.
Your body always forgets that it’s a complex admixture,
that you have only the familiar look of your legs.
That you resemble a vagrant
whose features stick out among those who walk other walks.
He can neither master their walk nor speak their tongue;
has no right to walk as he pleases
or stumble or weep as he pleases.
No right to crack open the window of the soul
to renew its air and debris and mourning.
You forget that you too are
like a loaf!
You forget how your soul was mixed
at birth, since the day they ripped your placenta,
mixed, your soul
with clothes that conceal your genitals
and reveal what may be seen of them. Of you
and of women who have grown accustomed to ripping their own collars
and hanging portraits on walls.
Of boys who have trained themselves to draw on walls
and gravestones and cars in junkyards
and to march in your name, also,
like a loaf!
So your soul was mixed:
homogenized, fermented, kneaded, baked
and sold at stores that violated health codes,
forged—and used for illegal purposes,
voted on— and eaten
like a loaf.
Τransaltion by Tariq al Haydar’
Βιογραφικά
ASHRAF FAYADH
https://en.wikipedia.org/wiki/Ashraf_Fayadh
https://tvxs.gr/news/kosmos/diethnes-kini
Mona Hatoum
https://en.wikipedia.org/wiki/Mona_Hatoum
Σημειώσεις.
Με το όνομα ASHRAF FAYADH μπορείτε βρείτε και να ενημερωθείτε για τον ποιητή και άνθρωπο.
https://www.bookia.gr/index.php?action=Blog&post=91761ce2-fa12-4fc4-bb29-9dca5db53002
https://www.alfavita.gr/kosmos/174246_poiitis-katadikastike-se-thanato-dia-apokefalismoy
https://tvxs.gr/news/kosmos/diethnes-kinima-symparastasis-gia-na-min-ektelestei-o-poiiti
Πρόταση για άκουσμα.
https://www.youtube.com/watch?v=HfRXS1EXqIc
Le Trio Joubran (Palestinιan musicians)
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο: Σύλληψη, έρευνα, οργάνωση και εκτέλεση: Μαρία Πανούτσου.
Επιμέλεια: Αλεξία Κατσαβού.
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.
