“Το θέατρο είναι η δουλειά μου και το
Θέατρο των Αλλαγών είναι το σπίτι μου”.
*Συνέντευξη: Μελπομένη Λαζαρίδου.
*Επιμέλεια: Αλεξία Κατσαβού.
Με αφορμή την διοργάνωση του 17ο Φεστιβάλ Θεατρικών Μεθόδων, ανέτρεξα στην πρώτη συνάντησή σας με το περιοδικό μας και θέλω να σταθώ και να σημάνω την έναρξη αυτής της συζήτησης από τα εξής ειπωμένα “Όταν ήμουν μικρός, είχα δει μια ινδική ταινία με πρωταγωνιστή ένα παιδάκι συνομήλικό μου….. είχα σκεφτεί τότε πως όπως εμείς βλέπουμε αυτό το παιδί και τη ζωή του στην μακρινή του χώρα, έτσι κι εμένα με βλέπουν σε κάποιο μακρινό μέρος της γης. Από τότε, καθετί που έκανα είχα την αίσθηση πως κάποιοι, κάπου το παρακολουθούν.” Πιστεύετε πως η υποκριτική σας έχει επιτρέψει το γεωγραφικό ταξίδι που ο παιδικός σας νους θαύμαζε και ήλπιζε;
Με συγκινεί πολύ που θυμάστε αυτήν την παιδική μου ανάμνηση. Αυτό πράγματι ήταν μια σκέψη που με συντρόφευε σε όλα τα παιδικά μου χρόνια. Αργότερα όταν ασχολήθηκα επαγγελματικά με το θέατρο αποφάσισα από ένα σημείο και μετά να επικεντρώσω το ενδιαφέρον μου στην διδασκαλία γιατί αυτός ήταν ο πιο εύκολος τρόπος για να μπορώ να ταξιδεύω και να εργάζομαι ταυτοχρόνως. Αυτό και έκανα για περίπου 15 χρόνια. Ταξίδεψα σε όλον τον κόσμο διδάσκοντας θέατρο. Από την Καλιφόρνια μέχρι το Κατμαντού και από το Μαρόκο μέχρι την Τεχεράνη.
Το “Θέατρο Αλλαγών” είναι μια δραματική σχολή που περπατά στον χρόνο με γενναιότητα και επαναστατικά θα λέγαμε. Πως αντιμετωπίζει η ομάδα σας τον αγώνα ενάντια στην “κανονικότητα” της αναγνώρισης;
Το Θέατρο των Αλλαγών ενηλικιώθηκε εδώ και μερικά χρόνια αφού μπήκε πλέον στον 22ο χρόνο λειτουργίας του. Δεν ήταν εύκολο να χαράξουμε μια ξεχωριστή πορεία όλα αυτά τα χρόνια υποστηρίζοντας με πείσμα το σύστημά μας που αρχικά απείχε απ’ αυτό που ονομάζουμε «κανονικότητα» και τελικά δικαιωθήκαμε αφού μπορούμε να λέμε με περηφάνεια ότι αλλάξαμε τον χάρτη της θεατρικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Θα απευθυνθώ απλοϊκά αφήνοντας χώρο στην δική σας καρδιά. Τι είναι για εσάς το “Θέατρο Αλλαγών”;
Θα απαντήσω εξ ίσου απλοϊκά: Το θέατρο είναι η δουλειά μου και το Θέατρο των Αλλαγών είναι το σπίτι μου.
Ποια είναι η καινοτομία που παρουσιάζει το “Θέατρο Αλλαγών” και ποια είναι η ανταπόκριση των σπουδαστών;
Η βασική καινοτομία είναι ότι η διδασκαλία για πρώτη φορά στην Ελλάδα δεν γίνεται εμπειρικά αλλά διδάσκονται συγκεκριμένες μέθοδοι υποκριτικής. Μέχρι να γίνει το Θέατρο των Αλλαγών οι σχολές δίδασκαν αορίστως έναν Στανισλάφσκι στην καλύτερη των περιπτώσεων. Στο Θέατρο των Αλλαγών από την ίδρυσή μας διδάσκουμε Στανισλάφσκι, Μέγιερχολντ, Βαχτάνγκοφ, Τσέχοφ, Άντλερ, Μάισνερ, Χάγκεν, Μάμετ, Τζονστόουν και πολλούς άλλους σπουδαίους διάσημους δασκάλους υποκριτικής. Μια άλλη καινοτομία είναι η δυσκολία στην απόκτηση του τίτλου σπουδών της σχολής. Δεν έχουμε εισαγωγικές εξετάσεις αλλά στα 22 χρόνια που λειτουργούμε έχουν πάρει τον τίτλο σπουδών μας μόνο 21 σπουδαστές!
Συμπληρώνοντας, θέλω να σταθούμε στην επιλογή σας να επιτρέπεται στον σπουδαστή να επιλέγει τον δάσκαλο. Για ποιο λόγο του δίνεται αυτή η δυνατότητα;
Αυτό είναι το βασικό στοιχείο που μας ξεχωρίζει από τις άλλες δραματικές σχολές. Κατά τη γνώμη μου αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα. Αλλά ας μιλήσω για το θέατρο που το ξέρω καλύτερα. Το θέατρο είναι χημεία. Πρέπει να βρει κανείς τον δάσκαλό του με τον οποίο επικοινωνεί και ο οποίος μπορεί να του ανοίξει ένα κανάλι για να βγάλει ό τι ωραίο κρύβει μέσα του. Δεν μπορούν να το κάνουν αυτό όλοι με όλους. Εγώ ξέρω παιδιά που έκαναν μαζί μου ένα τρίμηνο και με εγκατέλειψαν μετά και άρχισαν να παρακολουθούν μαθήματα με άλλους συναδέλφους. Όσο δούλευαν μαζί μου ήταν θαμπά και αδιάφορα και πήγαν με τον συνάδελφο και τους είδα να λάμπουν. Πώς έγινε αυτό; Έγινε επειδή εγώ δεν μπόρεσα να φωτίσω τον δρόμο τους, ο συνάδελφος που είχε καλύτερη χημεία μαζί τους μπόρεσε. Τόσο απλά.
Θα έλεγε κανείς πως η δυσκολία αποφοίτησης από το “Θέατρο Αλλαγών” είναι συνυφασμένη με την ανάγκη να δημιουργηθεί μια γενιά ηθοποιών με ενσυναίσθηση. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η ευθύνη του ηθοποιού στην κοινωνία;
Υπάρχουν σπουδαίοι ηθοποιοί που δεν ξέρουν τι είναι ο Ρέμπραντ και δεν έχουν ακούσει ποτέ Μάλερ. Οι ηθοποιοί που βγάζει το Θέατρο των Αλλαγών θέλω να ξέρουν. Δεν υποτιμώ τους άλλους αλλά είναι μια κατηγορία που δεν μ ενδιαφέρει. Για μένα ένας σύγχρονος ηθοποιός πρέπει να είναι μορφωμένος, καλλιεργημένος και απολύτως ευαισθητοποιημένος σε κοινωνικά ζητήματα. Πρέπει να παίρνει θέση και να έχει άποψη για τα πάντα. Μου αρέσουν οι ηθοποιοί με ισχυρή προσωπικότητα και χαίρομαι πολύ να βλέπω μαθητές μου να αγωνίζονται για κάτι που πιστεύουν ακόμα κι όταν διαφωνώ. Ίσως τότε να χαίρομαι λίγο περισσότερο γιατί μου φαίνεται πολύ κακό να συμφωνεί ένας 60χρονος όπως είμαι εγώ με ένα 20χρονο παιδί.
Διοργανώσατε για άλλη μια χρονιά το 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεατρικών Μεθόδων, στο οποίο συμμετέχουν άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου από κάθε μεριά του κόσμου. Ποια πιστεύετε πως είναι η θέση αυτού του φεστιβάλ στην ψυχή του κόσμου;
Είναι ένα φεστιβάλ μοναδικό στο είδος του αφού συγκεντρώνει σημαντικούς δασκάλους θεάτρου απ όλον τον κόσμο που έρχονται να διδάξουν την μέθοδο τους σε μαθητές που θέλουν να μάθουν πως μαθαίνουν θέατρο στις διάφορες σχολές του πλανήτη. Είναι μια εβδομάδα μοναδική μέσα στον χρόνο που λειτουργεί η σχολή απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ και έχουμε καταφέρει να αποσπάσουμε διθυραμβικά σχόλια από όλους τους συμμετέχοντες.
Με αφορμή αυτή τη συζήτηση θα ήθελα να θυμίσουμε στο αναγνωστικό κοινό ποιος και πώς μπορεί να συμμετέχει στο Φεστιβάλ.
Μπορεί να συμμετάσχει όποιος θέλει αρκεί να ξέρει λίγα έως καλά αγγλικά. Έχουμε ομάδα αρχαρίων, μεσαίων και προχωρημένων. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να στείλει ένα email στο info@toc.gr και θα του στείλουμε οδηγίες.
Στο φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα έλεγα πως η θεματολογία έχει στραφεί στη σύνδεση του ηθοποιού με την απτή πραγματικότητα και την μετενσάρκωσή σας στο σώμα του καλλιτέχνη. Πως επιλέγεται η θεματολογία του Φεστιβάλ;
Δεν έχουμε συγκεκριμένη θεματολογία αλλά κάθε φορά επιλέγω τις προτάσεις που δέχομαι ώστε να υπάρχει μια σχετική ενότητα ύφους τουλάχιστον. Έτσι και φέτος νομίζω πως θα έχει πολύ ενδιαφέρον αυτή η συνύπαρξη τόσων καλλιτεχνών από διαφορετικά μέρη του κόσμου όσο για το στοιχείο της μετενσάρκωσης που αναφέρατε δεν είναι τυχαίο ότι οι μαθητές παράλληλα με τα εργαστήρια που θα παρακολουθήσουν θα δουλέψουν μόνοι τους πάνω στον μύθο της Ιφιγένειας όπως μας τον έχει παρουσιάσει ο Ευριπίδης και θα μας παρουσιάσουν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους στο κλείσιμο του φεστιβάλ.
Ποιες δυσκολίες πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την διάρκεια οργάνωσης μιας καλλιτεχνικής δράσης είτε αυτό είναι μια θεατρική παράσταση είτε είναι ένα Φεστιβάλ;
Οι δυσκολίες είναι τεράστιες και κάθε φορά νομίζω ότι θα πάθω έλκος. Πριν μερικά χρόνια καιγόταν η Αθήνα. Μου έστελναν μηνύματα από την άκρη του κόσμου και με ρωτούσαν αν θα πραγματοποιηθεί το φεστιβάλ. Κι εγώ έπρεπε να λέω ψέματα ότι όλα είναι ήρεμα και οι τηλεοράσεις υπερβάλλουν και μπορεί να είχαμε μερικά επεισόδια αλλά στην άλλη άκρη της πόλης και δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας και διάφορα τέτοια που η ψυχούλα μου ήξερε πως τα έλεγα και πόση αγωνία είχα όσο ήταν εδώ μην τους συμβεί κάτι. Τώρα είναι ο covid. Πέρυσι δεν μπορέσαμε να κάνουμε το φεστιβάλ. Ελπίζω φέτος να πάνε όλα καλά αλλά μέχρι το Σάββατο 7 Αυγούστου που είναι departure day θα τη βγάλω με Maalox!
Ποια σχέση πιστεύετε πως οφείλει να έχει ο ηθοποιός με τον καλλιτέχνη μέσα του;
Η σχέση πρέπει να ναι ερωτική αλλά όχι ναρκισσιστική. Μου αρέσει το μαστίγωμα αλλά και η τρυφερότητα. Οτιδήποτε προκαλεί εκρήξεις, πυρετό, δημιουργικότητα. Δεν είναι για όλους το ίδιο. Εμένα μου αρέσουν οι αντιφάσεις, οι εκπλήξεις και η πίεση. Δεν μπορώ να λειτουργήσω χαλαρά και ήρεμα. Μου αρέσει η ένταση.
Kλείνοντας, θα κάνω την πιο κοινότοπη ερώτηση. Νομίζω βέβαια πως η ολοκλήρωση είναι ουσιαστικός ανθρώπινος πόθος, για αυτό και επιμένω να ρωτώ κάθε καλλιτέχνη. Ολοκληρώνεται μέσα από το “Θέατρο Αλλαγών” και τις εκάστοτε δράσεις του αυτό που ο άνθρωπος ονομάζει παιδικό όνειρο;
Όχι δεν ολοκληρώνεται αλλά τείνει να ολοκληρωθεί. Κάθε φορά πλησιάζεις αλλά πάντα θέλει λίγο ακόμα. Κι αυτό είναι ένα παιχνίδι που δεν τελειώνει και γι’ αυτό είναι υπέροχο.
Γεννήθηκε το Φθινόπωρο του 1990. Έχει αποφοιτήσει από το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας αλλά και από το Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Ασχολείται ερασιτεχνικά με την φωτογραφία. Η πρώτη της φωτογραφική έκθεση είχε θέμα το νησί της Φολεγάνδρου και παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη το 2017. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις και έργα της εκτίθενται στην «Ολυμπιακή Δημοτική Πινακοθήκη Σπύρος Λούης» στο Μαρούσι στα πλαίσια της εκδήλωσης «2ο Φεστιβάλ Εικόνας Τέχνης και Πολιτισμού» για το 2017.
Αγαπά… τα παιδιά, τα βιβλία, το θέατρο, την ιταλική μουσική, την ησυχία, τη χειμωνιάτικη λιακάδα, την καλοκαιρινή βροχή, τα ταξίδια που ανανεώνουν τις ανάσες της, τη γεύση του καφέ.
Συγκινείται με… τους γενναιόδωρους ανθρώπους, την ευγένεια, τις ευχές, τα γράμματα σε σχήμα καλλιγραφικό με κόκκινο στυλό.
Επιμένει… να κοιτάζει τον ουρανό γιατί ξέρει -πια- πως δεν έχει μόνο σύννεφα αλλά έχει και ήλιο και φεγγάρι και αστέρια…
Πιστεύει… στο Αόρατο, στο Καλό, στις Συναντήσεις των ανθρώπων.
Αισθάνεται… Ευγνωμοσύνη, Εμπιστοσύνη, Ελευθερία…
Ξεκινά… και ολοκληρώνει την ημέρα της με την ίδια πάντα ευχή…
Από μικρή ονειρευόταν να σκαρώσει το δικό της περιοδικό.
