Η Άνδρος προσφέρει απλόχερα τις ομορφιές της. Με έναν δικό της τρόπο, άγριο και αρχέτυπο, που όμως ηρεμεί την ψυχή σου…
Είναι πολλά αυτά που κράτησα από την Άνδρο. Οι δυνατοί της άνεμοι, σαν γνήσιο νησί των Κυκλάδων. Οι φιλόξενοι και εξυπηρετικοί της άνθρωποι, το πιο ουσιαστικό κομμάτι της. Οι κακοτράχαλοι χωματόδρομοι, που σε ανάγκαζαν να κοπιάσεις για να φτάσεις στον προορισμό σου. Αλλά ο προορισμός πάντα σε δικαίωνε. Εμένα τουλάχιστον πάντα με αποζημίωνε για τα όσα σκαμπανεβάσματα χρειάστηκε να περάσω.
Γέμισα όμως. Γέμισα τοπία, γέμισα άγρια ομορφιά, γέμισα πεντακάθαρα νερά και καλό φαγητό. Γέμισα ευγένεια και αγάπη για τον τόπο. Έκανα τον κλασικό τουρίστα, που επισκέπτεται τα must see, όλες τις γνωστές παραλίες, τα προτεινόμενα εστιατόρια, τις στημένες πόζες στα γαλαζόασπρα σοκάκια. Χάθηκα στον λαβύρινθο των στενών πλακόστρωτων και βρήκα ξανά το δρόμο μου προς το πολύβουο κέντρο. Αλλά κάπου εκεί, ανάμεσα στους τουριστικούς οδηγούς και όλα τα «επιβαλλόμενα» στέκια, ανακάλυψα μικρούς θησαυρούς. Αυτή την ξεχασμένη εκκλησίτσα, που ήθελα να πιστεύω ότι κανένας άλλος δεν την είχε προσέξει πριν από μένα, τις μικρές ρωγμές στο πετρώδες έδαφός της, τη μικρή βρυσούλα με το παγωμένο νερό που έρχεται ποιος ξέρει από ποια πηγή.
Οι παραλίες με τα καταγάλανα νερά, πολλές. Άγιος Πέτρος, Φελλός, Βιτάλι, Άχλα. Το άσπρο βότσαλο που αντανακλά το φως του ήλιου, ο αφρός που σε χτυπάει κατά πρόσωπο όταν σκάει το κύμα στην ακτή και αυτή η γεύση της αλμύρας κάθε φορά που γλύφεις τα χείλη σου. Όλα γίνονται αναμνήσεις, κάθε άρωμα και κάθε γεύση, κάθε πέτρα και κάθε μπλε που αντικρίζουν τα μάτια σου.
Υπάρχουν πολλά πράγματα να επισκεφτείς στο νησί, δεν βαριέσαι ποτέ, οι λίγες μέρες που έχεις για να το εξερευνήσεις σου μοιάζουν πενιχρές. Πέρα από τις παραλίες για το μπάνιο σου, τα μουσεία αξίζουν να τους αφιερώσεις το χρόνο σου. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με έργα του Μυταρά και εκθέματα από έλληνες και ξένους γλύπτες. Το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ναυτικό Μουσείο, το Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων, το Ίδρυμα Κυδωνιέως, η Καΐριος Βιβλιοθήκη με 3.000 τόμους από την ιδιωτική συλλογή του Θεόφιλου Καΐρη μαζί με σπάνιες εκδόσεις, χειρόγραφα και έργα τέχνης.
Οι φυσικές ομορφιές είναι διάσπαρτες. Τα τρεχούμενα νερά στους Μένητες σου τραγουδούν το θαύμα της φύσης. Πώς γίνεται να αναβλύζουν πηγές σ’ αυτό το ξερό, πετρώδες έδαφος; Αναρωτήθηκα πολλές φορές, αλλά γι’ αυτό το λένε θαύμα. Όπως και ο καταρράκτης στη ρεματιά Πυθάρα. Τοπία και περιβάλλοντα που πιστεύεις πως μόνο τα βουνά μπορούν να σου προσφέρουν. Ωστόσο, η Άνδρος σε ξαφνιάζει ευχάριστα.
Στα σπλάχνα της, κοιμάται το σπήλαιο Φόρος. Ένα από τα πρώτα σπήλαια που ανακαλύφθηκαν στην Ελλάδα. Σταλακτίτες και σταλαγμίτες που οργώθηκαν από τη δύναμη του νερού και του χρόνου. Μια σιωπή που μαρτυρά το παρελθόν, σε θερμοκρασία 16 βαθμών Κελσίου και υγρασία 75%, που τη μυρίζεις στα σκοτάδια του. Το σπήλαιο μικρό, η εμπειρία όμως τεράστια.
Τα αξιοθέατα που μπορείς να επισκεφτείς είναι πολλά κι άλλα τόσα ακόμη. Ολόλευκες εκκλησίες χτισμένες στο πουθενά, να ατενίζουν το απέραντο γαλάζιο. Μονές ιστορικής σημασίας, κάστρα μισογκρεμισμένα. Μονοπάτια για εξορμήσεις και πεζοπορία μέσα στην οργιώδη φύση. Καταδύσεις και μισοβουλιαγμένα ναυάγια. Πόσος χρόνος χρειάζεται για να γνωρίσεις πραγματικά ένα μέρος; Είναι αυτά που βλέπεις, είναι αυτά που τρως, αυτά που μυρίζεις και αισθάνεσαι στις άκρες των δαχτύλων σου; Μήπως είναι οι άνθρωποι, τα λόγια που ανταλλάζετε και η ευγενική «καλημέρα» και «να μας ξανάρθετε;».
Θα ξανάρθουμε στην Άνδρο. Αυτό είναι σίγουρο. Λίγες μέρες δεν είναι αρκετές για να μάθεις τον τόπο, είναι όμως υπεραρκετές για να τον αγαπήσεις και να εκτιμήσεις τις ομορφιές που σου προσφέρει απλόχερα. Η Άνδρος προσφέρει απλόχερα τις ομορφιές της. Με έναν δικό της τρόπο, άγριο και αρχέτυπο, που όμως ηρεμεί την ψυχή σου…
Κείμενο – Φωτογραφικό υλικό
Βάνα Κουτσού.