Ο Αγιότατος Έρως «ΣΕ ΛΕΠΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟΧΑΡΤΟ»
Γράφει η Μαρία Πανούτσου.
Με λένε Γιώργο,
μα ως όφειλα δεν είμαι γεωργός
το διάλεγμα του χωραφιού
και τ’ όργωμα της γης
τον σπόρο τον μεστό
ή πότε φτάνουν οι βροχές
δεν έμαθα, καλός σπορεύς
δεν πρόκοψα να γίνω
ό,τι κι αν σπείρω Κύριε,
πίσω δεν φέρνει θερισμό
κάθε σπορά μου είναι άγονη,
μάταιος κάθε κόπος.
Γ.Ν.Ε.
Ο Αγιότατος Έρως» σήμερα φιλοξενεί ερωτική ποίηση,
τoυ ποιητή Γιώργου Ν. Ευσταθίου.
*
Εικόνα David Hockney
Λίγα Λόγια
Με μια ιδιαίτερη συγκίνηση φιλοξενώ σήμερα μέρος της ποίησης του ποιητή, Γιώργου Ν. Ευσταθίου. Ένας γοητευτικός περίπατος ανάμεσα στους στίχους του. Ποίηση άμεση, εξομολογητική. Με οικονομία και λιτότητα, ο ποιητής, εκφράζει τα της ζωής του, τις εμπειρίες, τα πάθη του. Και όμως κρατά με δέος απόσταση από τις συγκινήσεις, από τα ίχνη των αποτυπωμάτων, πάνω στο σώμα του και αφηγείται τις ιστορίες του, όπως μπορεί να αφηγηθεί κάποιος τα παθήματα του, απλά. Ερωτικός ο ίδιος και η ποίηση του τον ακολουθεί. Ένας έφηβος αρρενωπός και θηλυκός μαζί, που μεγαλώνει κρατώντας την ευαισθησία του και την παιδικότητά του. Δεν χάνει τίποτα από την νεότητα και κερδίζει σε ισορροπία με τον χρόνο. Αυτό που με ελκύει στις γραμμές του, είναι η λαϊκότητα των στίχων του. Ποίηση που πάει κατευθείαν στην καρδιά και στο κορμί του αναγνώστη. Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες του από την νεαρή του ηλικία, διαπιστώνω πως και τότε και τώρα, μια ησυχία διατρέχει το βλέμμα του, μια τρυφερότητα, μια ευγένεια, μια σοφία, μια αποδοχή και ένα χαμόγελο στην ζωή και σεβασμό, σε ό, τι πλησιάζει. Και όπως λέει παραστατικά ο Τέλος Φίλης το 2017 για την ποίηση του Γιώργου Ν.Ευσταθίου: «Eίναι σπουδαία η Ποίηση που καταπιάνεται με αυτό που απομένει σαν ίζημα αισθήματος μετά την καταστροφή».
Ποιητής και ποίηση, βαδίζουν χέρι χέρι. Η ποίηση του, θαρραλέα και καθαρή, γραμμένη με αφοπλιστική απλότητα, μοιάζει με κουβέντα με έναν πολύτιμο φίλο. Στο αφιέρωμα αυτό, ο Γιώργος Ν. Ευσταθίου, μας τιμά παρουσιάζοντας ένα αδημοσίευτο ποίημά του, με το τίτλο “ΠΑΡΑΚΑΛΩ, ΜΙΛΗΣΤΕ ΜΟΥ” και με το οποίο θα αρχίσω την ‘συνάντηση’ αυτή.
ΠΑΡΑΚΑΛΩ, ΜΙΛΗΣΤΕ ΜΟΥ
Παρακαλώ, μιλήστε μου γι’ αυτόν, μιλήστε μου με λεπτομέρειες
πως πέρασε τα τρυφερά του χρόνια. Ναι, μιλήστε μου παρακαλώ
για την ασθμαίνουσα εφηβεία του, την πρώτη αθώα του ονείρωξη
τον θαυμασμό της μάνας του απάνω απ’ το εσώρουχο με τον λεκέ.
Μην παραλείψετε τα χρόνια τα μετέπειτα, τον ερχομό του έρωτα
πείτε μου, τι γεύση είχαν τα φιλιά του και αν χαμήλωνε τα μάτια
παρακαλώ, μιλήστε μου ανοιχτά, υπόσχομαι να δείξω κατανόηση
ξέρω πως φταίει ο νοτιάς, όχι αυτός, για την σκουριά την πρώιμη.
Παρακαλώ, μιλήστε μου, από το χέρι μου ό,τι περνάει θα το κάνω
έχω μεγάλα όνειρα γι’ αυτόν, πολύ πιο τολμηρά κι απ’ τα δικά του.
(Ανέκδοτο ποίημα “Παρακαλώ, μιλήστε μου”)
ΣΕ ΛΕΠΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟΧΑΡΤΟ
Καπνίζω κάθε πρωί θορύβους και φλυαρίες βραδινής παρέας
ανακατεμένης με την μπαγιάτικη τσιγαρίλα του δωματίου μου.
Καπνίζω τα τσιγάρα που δεν αγόρασα ακόμα κι αυτά που από
μιαν αιτία ταπεινή έσβησα πριν ο καπνός καθίσει απαλά στους
πνεύμονες, λίγο προτού κυλήσει αθόρυβα στις αρτηρίες μέσα.
Καπνίζω τα λόγια σου εδώ σε στριμμένο, λεπτό τσιγαρόχαρτο
φτύνοντας κομματάκια καπνού που ξεφεύγουν απ’ το ποίημα.
Ίσως το πρώτο ποίημα.
(Πρώτη δημοσίευση στο λογοτεχνικό περιοδικό ΕΠΙΠΕΔΟ, 1980 του Μιχάλη Κατσαρού).
Από την συλλογή “Η τρυφερότητα των άκρων”
Η ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ
‘Εσκυψε και ξαφνικά του φίλησε τα πόδια
σημάδι ολοφάνερο της άγριας τρυφερότητας
έμοιαζε κύμα ορμητικό που σκάει στην άμμο
η μέσα θάλασσα βρήκε διέξοδο, τον τρόπο.
Τα πήρε μες τα χέρια του μ’ όλο τον σεβασμό
ωραία πέλματα, τόσο γερά, καλοσχηματισμένα
με δάκτυλα συμμετρικά, δέρμα σχεδόν εφηβικό
– μακάρι να βρισκόταν πρόχειρο κανένα μύρο.
Τα πήρε μες τα χέρια του με δέος, σιωπηλός
τα σκέπασε με χάδια, για ώρα τα κράτησε απαλά
όπως κρατάς καμιά φορά προτού να κοιμηθείς
ένα βιβλίο ανοιχτό στην τελευταία του σελίδα.
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Μου φαίνεται γελάστηκα και πάλι
στάζαν τα λόγια του υποσχέσεις
φορούσαν χρώματα της ‘Ανοιξης
στο καταχείμωνο της μοναξιάς
με ζέσταναν σαν ήλιος του Γενάρη.
Δε θέλει και πολύ ο άνθρωπος
να γίνει αμυγδαλιά ν’ ανθίσει.
ΘΕΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ
‘Ηθελε τόσο να του πει: Μη φύγεις
στα πόδια του να πέσει, να συρθεί
με χέρια ανοιχτά ν’ αρχίσει παρακάλια
‘Ηθελε τόσο να φωνάξει: Μείνε λίγο
τα ίδια λόγια πες μου, τα ίδια πάλι
ακόμα μια φορά κι ας είναι ψέμματα
Δεν έβγαλε μιλιά, δεν είπε ούτε λέξη
όχι πως μέτρησε να μη τσαλακωθεί
ήτανε θέμα αισθητικής και τίποτ’ άλλο.
Ο ΦΟΒΟΣ ΜΟΥ
Ο μόνος φόβος μου, μη ξεθωριάσουνε τα χρώματα
το κόκκινο της έξαψης, της τρυφερότητας το μωβ
και το ζεστό λευκό, εκείνο της αγκαλιάς στον ύπνο.
Ο μόνος φόβος μου, του χρόνου η τόση βεβαιότητα
πως κάποτε με τον καιρό, θα πάψω να πενθώ για σένα.
ΖΗΤΗΣΑ ΕΛΕΟΣ
Στην Ελευσίνα οι νερατζιές ανθίζουν τον Απρίλιο
πέρασα έξω από τα κάγκελα με τις αρχαίες πέτρες
σπαράγματα, ότι απόμεινε ήταν εκεί, φωτισμένα
δώρο στους περαστικούς της νύχτας, για μια ματιά
ένα ρολόϊ δέσποζε ψηλά, μετρούσε τους αιώνες
το εκκλησάκι παραδίπλα, μόνιμο πείσμα χριστιανών
Στην Ελευσίνα οι νερατζιές ανθίζουν τον Απρίλιο
ο αέρας φορτωμένος με αρώματα, λίγος ο κόσμος
μονάχος περπάτησα προς το μέρος της θάλασσας
την άκουσα να έρχεται, όσο πλησίαζα ψιθύριζε σιγά
μου έλεγε λόγια μυστικά, κλεμένα από τους μύστες
έσκυψα κι άπλωσα τρεμάμενα τα χέρια μου σ’ αυτήν
Στην Ελευσίνα οι νερατζιές ανθίζουν τον Απρίλιο
εκεί άφησα πικρά τα δάκρυα να τρέξουν στο νερό
στη θάλασσα είπα όλες τις παιδικές μου προσευχές
της μίλησα για το δικό σου βάσανο, για την πληγή
το ξόδεμα το ανώφελο, αυτή την άγρια λαχτάρα
την ύβρι την παλιά της μάννας μου, ζήτησα έλεος.
Στην Ελευσίνα οι νερατζιές ανθίζουν τον Απρίλιο
μπορεί κι αλλού και σε άλλα μέρη, λίγο με νοιάζει.
ΕΡΗΜΗΝ ΣΟΥ
Ερήμην σου τόσες καταστροφές, ήλθαν τα πάνω – κάτω
υψώθηκαν φωτιές στον ουρανό, δάση καήκανε αιωνόβια
η θάλασσα βγήκε στη στεριά, ωκεανοί χαθήκαν στο λεπτό
αμίλητοι οι φίλοι μου, ξαφνιάστηκαν από τον κουρνιαχτό
κι εσύ δεν πήρες είδηση, εσύ δεν είχες λόγο να νοιαστείς
από τα μέρη μας ένας περαστικός που στάθηκες για λίγο.
Ερήμην σου έγιναν πολλά, τι φταίς εσύ αν άναψε η σπίθα
στο παρανάλωμα, σαν έτοιμος από καιρό, έψαχνα αφορμή
για τον αφανισμό, έφτανε και περίσευε ένα χαμογελό σου
μα εσύ τι φταίς, στο κάτω της γραφής, είσουν περαστικός
χωρίς εσένα, του πόνου αφορμή, ποιος θα ερχόταν στίχος
λευκές θα μέναν οι σελίδες μου, σταγόνα αίμα στο χαρτί.
ΜΟΝΟΣ
Μεγάλωνε μέσα στα παπούτσια του
αγορασμένα πάντα λίγο μεγαλύτερα
ξένος μέσα στη δική του οικογένεια
με τόσα σκοτάδια στο μυαλό, τόσους
αμίλητους φόβους κι αυτός μεγάλωνε
πιο μόνος, μπερδεμένος κι αβοήθητος
από τον έρημο σκύλο στην αυλή τους.
Ο ΚΑΛΟΣ ΣΠΟΡΕΥΣ
Με λένε Γιώργο, μα ως όφειλα δεν είμαι γεωργός το διάλεγμα του χωραφιού και τ’ όργωμα της γης τον σπόρο τον μεστό ή πότε φτάνουν οι βροχές δεν έμαθα, καλός σπορεύς δεν πρόκοψα να γίνω ό, τι κι αν σπείρω Κύριε, πίσω δεν φέρνει θερισμό κάθε σπορά μου είναι άγονη, μάταιος κάθε κόπος.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
–Ο Γιώργος Ν. Ευσταθίου, Ευβοεύς την καταγωγή, γεννήθηκε το 1956 στην Αθήνα.
Εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ με διευθυντές τον Μάνο Χατζιδάκι (1978 – 1981) και τον Δημήτρη Παπαδημητρίου (2003 – 2013). Στο μεσοδιάστημα δημοσιογραφούσε ως συντάκτης των περιοδικών ΠΡΟΣΩΠΑ του Άρη Δαβαράκη, Marie Claire και ΚΛΙΚ, DIVA, MEN, ΓΥΝΑΙΚΑ του Άρη Τερζόπουλου.
Στίχους του έχουν μελοποιήσει ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και ο Σταμάτης Κραουνάκης.
Η ποιητική συλλογή “Η τρυφερότητα των άκρων” από τις εκδόσεις «Οδός Πανός», 2016 είναι το πρώτο του βιβλίο.
Νυχτερινά τηλεφωνήματα
μπλεγμένα σύρματα
μοναδική επιλογή
Για το κορμί σου που απεργεί
Στίχοι από το τραγούδι, Νυχτερινά τηλεφωνήματα – 1983
Μουσική Σταμάτη Κραουνάκη
Σεμνά και ταπεινά, σαν τ’ ουρανού τα πετεινά,
σεμνά κι εγώ μαζί σου, μιλάω στη φωνή σου,
κι ακούω να μιλάς,
να λες, όποιος αντέξει, σ’ αυτό που `χουν διαλέξει,
πριν από `μας για `μας,
σεμνά και ταπεινά, σεμνά στα σκοτεινά,
σεμνά και ταπεινά, σεμνά στα σκοτεινά.
Στίχοι από το τραγούδι “Σεμνά και ταπεινά” – 1996
Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου
https://www.youtube.com/watch?time_continue=45&v=Ijy68dmjENk
Ο David Hockney, γεννήθηκε στις 9 Ιουλίου 1937 στο Μπράντφορντ της Αγγλίας. Από τους μεγαλύτερους εν ζωή Άγγλους ζωγράφους.
Ο πίνακας του Χόκνεϋ “Εμείς τα Δύο Αγόρια Μαζί Προσκολλημένα” (1961) ολοκληρώθηκε προς το τέλος του δεύτερου έτους του στο Βασιλικό Κολέγιο Τέχνης.
ΠΗΓΉ – https://www.elculture.gr/blog/article/ντέιβιντ-χόκνεϋ-τρέχοντας/#prettyPhoto
Επίσης.
https://www.tate.org.uk/art/artists/david-hockney-1293
«Ο αγιότατος έρως και άλλα τινά»
Ρapaver rhoea
Η ερωτική ποίηση που πραγματεύεται την φυσική κατάσταση που προκύπτει αθέλητα στους ανθρώπους και τους βγάζει για λίγο ή για πολύ, από τον δρόμο που έχουν χαράξει, είναι μια πράξη που έχει όλα τα στοιχεία μιας επανάστασης, μιας προσωπικής επανάστασης, που είναι και η πιο ουσιαστική. Ο έρωτας αφορμή για αλλαγή και αμφισβήτηση συθέμελα του εαυτού μας και των αρχών μας, έρχεται ολόδροσος να μας οδηγήσει σε όχι και τόσο δροσερές και ευχάριστες ψυχικές καταστάσεις. Η ποίηση κατ’ εξοχήν ερωτική, ακόμη και όταν δεν φαίνεται στο πρώτο πλάνο της γραφής, μας ανοίγει ορίζοντες για να έρθουμε πιο κοντά στο ‘πρόσωπο’ του ανθρώπου που δεν είναι εύκολο να προσεγγίσουμε με άλλο τρόπο.
«Ο Αγιότατος Έρως και άλλα τινά»: Σύλληψη, έρευνα, οργάνωση και εκτέλεση:
Μαρία Πανούτσου.
[Copyright © Μαρία Σκουλαρίκου-Πανούτσου]
Επιμέλεια: Αλεξία Κατσαβού
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.