Ένα αφιέρωμα στον Πολιτιστικό χώρο Αλεξάνδρεια
και στον ηθοποιό Βασίλη Βλάχο
Σε 4 μέρη
Γράφει η Μαρία Πανούτσου.
Α’ μέρος
Λίγα Λόγια.
Τον Βασίλη Βλάχο τον γνωρίζω από τα χρόνια της σχολής του Θεάτρου. Συν – σπουδαστές, που σημαίνει, νεότητα, όνειρα, αρχές, ήθη και έθιμα μια άλλης εποχής. Αν και είμαστε διαφορετικοί χαρακτήρες, έχουμε πολλά κοινά σημεία – μνήμες, προσλαμβάνουσες, γνωριμίες και σχέσεις- και όλα αυτά, πάντα στον χώρο του θεάτρου.
Ήταν κοντά μου στην δημιουργία της θεατρικής εταιρείας Θέατρο Τομή που με πολύ κόπο και αγάπη δημιούργησα (1982-2015 από τις σε διάρκεια πιο μακρόχρονες θεατρικές εταιρείες). Ήταν μαζί μου σε αυτήν την πρώτη πρωτοβουλία για μια νέα πρόταση στο θέατρο. Μόλις είχα γυρίσει από Πολωνία και θέλησα να δώσω το δικό μου στίγμα στα πράγματα του θεάτρου. Συνεργαστήκαμε μαζί λοιπόν και θριαμβεύσαμε αφού πήραμε με την πρώτη αυτή εμφάνιση από το τότε σημαντικό φεστιβάλ Ιθάκης έξι βραβεία. Συνεργαστήκαμε και στην τριλογία της “Πόλης” της Λούλας Αναγνωστάκη. Μετά από αυτά τα χρόνια τραβήξαμε διαφορετικούς δρόμους, αλλά δεν χάσαμε ποτέ την επαφή μας ως άνθρωποι του θεάτρου με τόσες μνήμες που μας συνδέουν. Οι μνήμες αυτές είναι πολλές και σκόρπιες μέσα τα χρόνια και θα αναφερθώ σε κάποιες επιλεκτικά στην συνέχεια του αφιερώματος αυτού.
Ο Βασίλης Βλάχος είναι από τα πιο θετικά άτομα στον χώρο του θεάτρου που γνώρισα. Τα χαρίσματα πού έχει ως άνθρωπος τα έφερε και στον θεατρικό χώρο, έναν δύσκολο εκ φύσεως επαγγελματικό χώρο, λόγω της ιδιαιτερότητας της τέχνης αυτής, της μεγάλης προσπάθειας επιβίωσης και έκθεσης των ανθρώπων του θεάτρου. Η αγάπη του για το θέατρο ακάματη. Η παιδεία του πολύμορφη και η σχέση του με τους ανθρώπους μοναδική. Συνεπής, φιλικός, επικοινωνιακός και έτοιμος να συμπαρασταθεί και να συνδράμει σε ό, τι θετικό και δημιουργικό.
Όταν Ο Βασίλης ίδρυσε – τον όνειρο της ζωές του- τον Πολιτιστικό Χώρο Αλεξάνδρεια κατάλαβα πόσο δυνατός και συνεπής με τον εαυτόν του είναι. Σε πολλές εκδηλώσεις και παραστάσεις είχα την χαρά να βρεθώ εκεί.
Δεν μπορώ πάντα βέβαια να είμαι παρούσα στις παραστάσεις του και εκδηλώσεις μια και δεν βρίσκομαι πάντα στην Ελλάδα. Την περίοδο 2016-17 μπόρεσα και είδα μαζεμένες τρεις παραγωγές του Πολυχώρου Αλεξάνδρεια και καταθέτω εδώ την τότε μου προσέγγιση. Είναι μέρος- αυτή η ματιά – ενός μικρού αφιερώματος στον Βασίλη Βλάχο ηθοποιό και δημιουργό του χώρου Πολυχώρου Τέχνης, “Αλεξάνδρεια”.
Προσεγγίσεις
Α
“Ενας Πανηγυρικός και ένας Επικήδειος”
Tου Ιάκωβου Καμπανέλλη
ΑΘΗΝΑ ΜΑΙΟΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 2016
Σκηνοθεσία: Βασίλης Κατσικονούρης.
Ερμηνεία Βασίλης Βλάχος.
Ο Βασίλης Βλάχος έχει μία καταπληκτική άνεση στα κείμενα τα Νεοελληνικά. Τα προσεγγίζει με την παιδεία, την κοσμοπολίτικη προσωπικότητα του και την αμεσότητα του ανθρώπου που επιθυμεί να επικοινωνήσει με τους άλλους με όσο γίνεται πιο απλό και κατανοητό τρόπο.
Η ανοιχτάδα και ευγένειά του, καθώς και η καταγωγή του, διαμορφώνουν μία persona που υπερβαίνει των χαρακτήρων που ερμηνεύει αλλά συγχρόνως γίνεται ένα με αυτούς τους ‘πανέμορφους’ Νεοέλληνες χαρακτήρες.
Στην τελευταία του δουλειά με κείμενα Ι. Καμπανέλλη, κείμενα που όχι μόνο καταγράφουν την Ελλάδα του ‘70 και του ‘80 αλλά όλη την ψυχολογία του νεοέλληνα που πέρασε σ’ αυτόν η παιδεία, της ευδαιμονίας και του ‘ευ’ της κοινωνικής ζωής, στην σύγχρονη Ελλάδα. (στους ανθρώπους βέβαια που δεν αντιστάθηκαν σε αυτήν την ευκολία).
Οι ήρωες αυτοί των κλασσικών Νεοελληνικών έργων θέλουν αμεσότητα, ζεστασιά. Ετοιμόλογοι και παρορμητικοί με βαθιές ενοχές και εμμονές με ανασφάλειες και ανείπωτους φόβους και έτοιμοι να περάσουν σε δράσεις πολύ συχνά μη ηθικές προκειμένου να επιβιώσουν.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό των έργων της περιόδου αυτής που όμως δεν έχει ολωσδιόλου εκλείψει από την Ελλάδα του σήμερα. Είναι εντυπωσιακό πόσο τα κλασσικά αυτά νεοελληνικά κείμενα είναι επίκαιρα.
Η σκηνοθεσία του Βασίλη Κατσικονούρη ήταν αποτελεσματική. Έχει ενδιαφέρον η σκηνοθετική ματιά συγγραφέων που παραμένουν πιο πολύ στην απόδοση του κειμένου και αυτό ενεργοποιεί κατά την γνώμη μου τον ηθοποιό. Επίσης σεβάστηκε την matière του Βασίλη Βλάχου και τους ρυθμούς του.
Θα μείνω στην τεχνική και κυρίως στον ψυχισμό του ηθοποιού Βασίλη Βλάχου που με μαεστρία κρατά μια τεντωμένη ταινία μεταξύ του χαρακτήρα και της δικής του αληθινής ύπαρξης. Μόνος του επί σκηνής δεν αφήνει τον θεατή να ξεχαστεί ούτε λεπτό.
Πολύ καλή επιλογή του Βασίλη Βλάχου που επιμένει στα νεοελληνικά κείμενα και έτσι μας θυμίζει τα πιο παλιά και αναδεικνύει τα νεότερα . Πολύ σημαντικό αυτό.
Μία απολαυστική παράσταση που σου επιτρέπει να κάνεις κριτική και να απολαμβάνεις συγχρόνως για ότι βλέπεις και ακούς την ίδια στιγμή. Επιτυχής η μουσική επένδυση.
Ο χώρος Αλεξάνδρεια ένας χώρος πολιτισμού και δηλώνει με την ονομασία του, την Αιγυπτιακή καταγωγή του Βασίλη Βλάχου και των πλούσιων επιρροών που φέρει από τους τόπους αυτούς.
Υποσημείωση
1. Γράφω πάντα και μόνο όταν μια παράσταση, εκδήλωση, παρουσίαση μου κεντρίσει το ενδιαφέρον με έναν ιδιαίτερο τρόπο.
-
Πρώτη παρουσίαση της κριτικής της παράστασης στην ιστοσελίδα Independent 2016.
© Μαρία Πανούτσου
ΑΘΉΝΑ 2020
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.