Η αισθητική είναι για πολλούς καθαρά υποκειμενικό ζήτημα. O όρος ‘αισθητική’ παράγεται από την ‘αίσθηση’, την εμπειρία που προσλαμβάνουμε μέσω των αισθήσεων. (1) Είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής, μια γλυκιά έκπληξη ή μια ταραχή. Ορίζεται με διάφορους τρόπους αφού διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο λόγο χαρακτήρα, παιδεία, κουλτούρα και άλλα τόσα σημαντικά που την καθορίζουν και την διαφοροποιούν. Επίσης από κοινωνία σε κοινωνία, όπως και από εποχή σε εποχή. Εξαρτάται από υποκειμενικές επιλογές αλλά και από τη ψυχική διάθεση της κάθε στιγμής.
Αναφέρεται στην αντίληψη μέσω των αισθήσεων και ως προέκταση στην εκτίμηση ή την κριτική της ομορφιάς ή της τέχνης. Έτσι η “αισθητική” αναφέρεται στα κριτήρια μέσα από τα οποία κρίνουμε ένα έργο τέχνης. Τέτοια κριτήρια περιλαμβάνουν επίσημες συμβάσεις (σύνθεση, τονική ισορροπία κλπ). Η Αισθητική, ως μέρος της φιλοσοφίας, ασχολείται με συστήματα αρχών για την εκτίμηση της ομορφιάς, συμπεριλαμβάνοντας το όμορφο στην τέχνη. (2)
Προσοχή, το κακό γούστο από μόνο του δεν είναι μομφή γι’ αυτόν που στερείται γούστου. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να έχει, σώνει και καλά, καλό γούστο. Άλλωστε, το καλό γούστο δεν είναι έμφυτη ικανότητα, και συνεπώς πριν αποκτήσει καλό γούστο με την αγωγή, την παιδεία, τη συνήθεια, είχε κατ’ ανάγκην κακό γούστο. Το καλό γούστο γίνεται κιτς, όταν ένας καταφάνερα άσχετος με το αισθητικό γεγονός επιμένει σώνει και καλά να έχει στενές σχέσεις με την τέχνη, ή μάλλον με ότι του προτείνεται σαν τέχνη από ανθρώπους που έχουν κάθε λόγο αν ευρύνουν την πελατεία τους. Το κιτς προϋποθέτει ένα ψέμα που πλασάρεται, αλλά και εισπράττεται ως αισθητική αλήθεια. (3)
Σημαντική εξέλιξη με το πέρασμα των χρόνων στη φωτογραφία είναι ότι υπάρχει συνύπαρξη και αλληλοεπίδραση με την αισθητική με αποτέλεσμα πολλές φορές να δημιουργούνται αισθήματα έλξης και συναισθηματικής ευημερίας. Η σχέση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ τους είναι στενή και ουσιαστική. Έχει δημιουργηθεί ένα ανεξάντλητο παιχνίδι εξερεύνησης και στην δημιουργία ανεξάντλητων συναισθημάτων. Με αποτέλεσμα ανάπτυξης ενός ελεύθερου παιχνιδιού της φαντασίας να ξεπεράσουμε την αναπαραγωγή της πραγματικότητας και να δημιουργήσουμε κάτι καινούργιο, διαφορετικό.
Από ωραία φυσικά αντικείμενα διαφοροποιείται η αισθητική εμπειρία, εξάλλου τα μάτια έχουν μάθει να κοιτάζουν και να παρατηρούν τα οποία προκαλούν καλλιτεχνική δημιουργία. Εξάλλου υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του “βλέπω” και με πιο “τρόπο αντιλαμβάνομαι αυτό που βλέπω” όπως επίσης και “ πως το ερμηνεύω αυτό που βλέπω.”
Φωτογραφία ©Δασκαλοπούλου Βιβή
Δεν είναι μία απλή καταγραφή η λειτουργία της όρασης, αλλά μια επιλεκτική λειτουργία όπως και ο τρόπος ανάλυσης του ανθρώπου. Η σκέψη είναι πιο κοντά στην αλήθεια στην πραγματικότητα από ότι η πράξη, παρόλο που παίρνει αποφασιστικό μέρος στη δημιουργία μιας πράξης. Αρκετές φορές μπορείς να υποδυθείς πολλά αλλά δεν υποδύεσαι μια σκέψη.
Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό και έχει τεράστιο ρόλο η αισθητική στην φωτογραφία, διότι προκαλεί, κατευθύνει την προσοχή του θεατή …σαν πόλος έλξης!!!
«Είναι ωραίο αυτό που προέρχεται από μια εσωτερική ανάγκη της ψυχής.
Είναι ωραίο αυτό που είναι ωραίο εσωτερικά, έστω κι αν είναι εξωτερικά άσχημο, αυτό που δονεί την ψυχή».
Kandinsky
Πηγές:
1.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B9%CF%83%CE%B8%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE
- Oρισμός από το Liz Wells, Photography, 2006.
- Βασίλης Ραφαηλίδης, Στοιχειώδης Αισθητική.
Είμαι η Βιβή Δασκαλοπούλου και ζω στην Αθήνα. Το ταξίδι μου στον κόσμο της φωτογραφίας ξεκίνησε από πολύ νωρίς, έκτοτε φωτογραφίζω συστηματικά και έχω πολλά να μάθω ακόμα. Άλλωστε το πού μπορεί να φτάσει ο καθένας ο χρόνος μόνο το καθορίζει. Μου αρέσει να δοκιμάζω χωρίς να κατατάσσω τον εαυτό μου σε μία κατηγορία προς το παρόν και χωρίς να βάζω ”ετικέτες”.
Η φωτογραφία είναι δημιουργία, ένωση πολλών στοιχείων, είναι πάθος, είναι ένα απέραντο ταξίδι γεμάτο εκπλήξεις… Για τον καθέναν από εμάς, η φωτογραφία σημαίνει κάτι το διαφορετικό. Αλληλεπιδρά με τις άλλες τέχνες, επηρεάζεται, μπορεί να συγκινήσει και το βασικότερο να ενεργοποιήσει διάφορα συναισθήματα.
Όσο για μένα η σχέση μου με τη φωτογραφία λειτούργησε σαν προσωπικός τρόπος έκφρασης και διαφυγής από την πραγματικότητα, σαν ξύπνημα των αισθήσεων, των συναισθημάτων, των σκέψεων και σαν δυνατότητα μετάδοσης ιδεών.
