Μια πολύ προσωπική – υποκειμενική προσέγγιση

στην προσωπικότητα και το έργο της κύπριας ποιήτριας

(Σε συνέχειες)

 

 

ΈΛΕΝΑΣ… ΤΟΥΜΑΖΉ ΡΕΜΠΠΕΛΊΝΑ

 

 

«…ΚΑΙ ΤΑ ΣΠΛΑΧΝΑ ΤΙΤΡΩΣΚΟΜΑΙ…»*

Το πρωί με επισκέφθηκαν δύο κοριτσάκια.
Το ένα μικρότερο από το άλλο.
Το πρώτο έχει το όνομά μου.
Το δεύτερο, παιδί του πρώτου, είναι η μάνα μου.
Γύρω στον λαιμό τους μελανό περιδέραιο
ο Ασημίνος** κυκλοφορεί στο δωμάτιο
που παίρνει οριστικά το σχήμα ανοιγμένης καρδιάς.
Είμαι αγριεμένη μαζί Σου.
Μόλις μου είπες «μη μου άπτου»
85.000 παιδιά πέθαναν από πείνα στην Υεμένη.
Ο αδόκητος χαμός ενός αθώου
μετακινεί τις ζωές τριών γενεών
─ίσως και εφτά καθώς λένε─
αλλοιώνει τις σχέσεις δεκάδων ανθρώπων
εκτρέπει τη ροή των νοημάτων, παροντοποιεί
θανάτους γραμμένους στο κύτταρο, εμμένει
στην ίδια αφήγηση.
Επιτάφιοι
σε λίμνες από σκοτεινό αίμα
αρώματα εαρινά
και μυρωδιά αποσύνθεσης, ένα πλαστικό
ανάμεσα στα αγριολούλουδα, ένας φονιάς παιδιών
Κόρες προσφορές στην παγιδευμένη γη.
«Δεύτε λάβετε φως»
από μια σάπια βαλίτσα.
Είμαι η Χ.
κι ας με φωνάζουν προσκυνημένη
τα διψασμένα για εκδίκηση αδέρφια μου.
Ας με εμπαίζουν οι δηλητηριασμένοι
που περνούν αδίστακτα στην πράξη.
«Δεύτε λάβετε δόνηση»
από μια μωβ καμπανούλα
στον τάφο του Ασημίνου μου.

 

*Από την Ακολουθία του Επιταφίου («δος μοι τούτον τον ξένον» του Αγίου Επιφανίου, Αρχιεπισκόπου Κύπρου, 4ος-5ος αιώνας μ.Χ.)
**Ο γατούλης μου που πέθανε ξαφνικά την εβδομάδα του Πάσχα.

 

 

Μέρος Πρώτο

 

Πρόλογος

Γράμμα στην Έλενα

 

 

Αγαπητή Έλενα

 

Δεν ζεις πια με την έννοια που δίνουμε εμείς οι θνητοί στην ζωή.

Ζωή και θάνατος λοιπόν.

 

 

Σε ποιόν απευθύνεται λοιπόν αυτή η επιστολή αφού εσύ είσαι απούσα;

 

Γιατί την γράφω τώρα;

Όσο ζούσες και μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε γιατί δεν στην έγραψα;

Ήμασταν πολύ κοντά σε κάποια πράγματα της ζωής και της τέχνης  όμως…

Μου θύμιζες τρομαχτικά πολύ την μητέρα μου και γι’αυτό δεν έγραψα πιο πριν την επιστολή αυτή.

Βρίσκω ομοιότητες στην υπέρμετρη ευαισθησία, στην βαθειά ευγένεια, την γενναιοδωρία την αφοσίωση  στον τρόπο της αντίληψης και την αίσθησης για τον έρωτα και τον άνδρα στην αγάπη για την τέχνη την γνώση και τον άνθρωπο. Την σχεδόν μόνιμη κρυφή μελαγχολία σας.

 

Έλενα Τουμαζή Ρεμπελίνα

Η κύπρια ποιήτρια Έλενα Τουμαζή Ρεμπελίνα θα μπορούσα να πω πως υπήρξε μια γυναίκα αντιπρόσωπος των αρχών του Μάη του 68.

Είχαμε μιλήσει στο τηλέφωνο και από Αθήνα Και από Κέα και είχα ετοιμάσει ένα ταξίδι για την Κύπρο να την δω.

Δεν ειδωθήκαμε ποτέ, όμως λέγαμε πως ίσως είχαμε ιδωθεί στο παιδικά μας χρόνια όταν ήμουν Κύπρο στην Αμμόχωστο στο δημοτικό και είχαμε κοινούς οικογενειακούς φίλους όπως αργότερα συνειδητοποιήσαμε στις κουβέντες μας.

Αχ Έλενα πόσο δεν σε κατάλαβε κανείς και εγώ πρώτη όπως εσύ θα ήθελες να σε καταλάβει… Ένα κενό ένα κενό ήσουν γεμάτο από ποίηση ενώ εσύ έδινες και έδινες και έδινες και έδινες με χίλιους τρόπους…

Κι εγώ πρώτη θέλησα να προστατευτώ από την ευαισθησία σου. Ο λόγος ήταν που μου θύμιζες την μητέρα μου είχατε τον ίδιο χαρακτήρα και εγώ δεν ήθελα πιότερο πόνο να αισθανθώ…

Φυλάχτηκα από την σχέση μας κράτησα αποστάσεις για να μην καταρρεύσω από αγάπη.

Αχ Έλενα Κρατώ στα γόνατά μου τα βιβλία που μου έχεις στείλει. Ξεφυλλίζω.

 

Πιστεύω σε ένα θαύμα, ξέρω πως όλοι μας θα ξανασυναντηθούμε και με λυγερότερη ένταση και πάθος δραματικότητα και απελπισία.

Πολιτισμένοι άνθρωποι είμαστε ας κρατήσουμε τα προσχήματα και ας μην ομολογήσουμε πως η ζωή μας ξεπερνά.

 

σιδερένια παπούτσια για να πάει να βρει τον άνδρα της

ή κάπου αλλού

Να πεθάνω και να ζήσω κ έτσι να το μολογήσω

 

Η Έλενα ήταν η ίδια ο άνδρας της ζωής της Άνδρας και Γυναίκα μαζί τόσο αυτόνομη ουσιαστικά που τίποτα δεν μπορούσε να την συμπληρώσει.

Ίσως γι’αυτό και μπορούσε να είναι τόσο ερωτική μέχρι το τέλος της ζωής της, αφού για εκείνη ο έρωτας ήταν το θαύμα της ζωής και ό, τι κατέστρεφε αυτό το θαύμα την πλήγωνε.

 

ή κάπου αλλού

κατά βάθος είμαι ζήτημα φωτός

χωρίς αέρα το πουλί, χωρίς νερό το ψάρι
χωρίς αγάπη δε βαστούν κόρη και παλικάρι

πόσο δίκιο έχεις Έλενα

μόνο που εγώ αντιδρώ σθεναρά σε αυτό

χωρίς αέρα το πουλί χώρισε νερό το ψάρι και χωρίς την αίσθηση της ελευθερίας ο άνθρωπος

θα συμπληρώσω γιατί για μένα ο έρωτας άνδρα γυναίκας είναι μια γλυκιά αποπνικτική σκλαβιά.

Αυτήν την συζήτηση θα κάναμε μέσα στις πολλές αν βρισκόμασταν Έλενα γι’αυτό ίσως δεν βρεθήκαμε και κρατήσαμε μόνο το πάθος για το παρελθόν μας τα κοινά μας στοιχεία και την ποίηση, την Αμμόχωστο που μας έχει και τις δυο σημαδεύσει.

Σε αυτήν θα επιστρέψω και στην συνέχεια θα κάνω με οδηγό την αγάπη μου για σένα και το έργο σου ‘μαι βυθοσκόπηση στην ποίησή σου.

Κοιτάω γύρω μου είμαι στο γραφείο μου, περιτριγυρίζομαι από τα αγαπημένα μου αντικείμενα, δεν είμαι αλλού, δεν έχω φύγει και εγώ  μαζί σου, δεν είμαι στο τότε, δεν είμαι στο πριν, είμαι στο τώρα ανασαίνω.. Θα ξεδιπλώσω με υπομονή, τον πλούτο της γραφής της…

 

Συνεχίζεται

 

ΕΙΝΑΙ…

Η αγάπη
είναι φέγγος ανεπαίσθητο.
Κατακάθεται στον βυθό
και διαχέει απαλοσύνη
στην επικράτεια των νερών.

Ο μέγας ρυθμός επιστρέφει στην κοίτη του.
Το σώμα κολπώνεται από ούριο άνεμο.

Κάθε ύπαρξη
γυμνή
αποκρίνεται στο όνομά της
που την καλεί από το μέλλον.

 

 

*Η Έλενα δεν αποδέχτηκε ποτέ το γήρας, έμεινε για πάντα μια οπτασία.

 

Συνεχίζεται

 

Υλικό

 https://ennepe-moussa.gr/%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%B2%CE%B1%CE%B8%CE%B9%CE%AC/%CE%B4%CE%AD%CE%BA%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B1%CE%B6%CE%AE-%CF%81%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B1

https://dimitriosgogas.blogspot.com/2014/11/blog-post_17.html

https://poetryfromcyprus.blogspot.com/search/label/%CE%A4%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B1%CE%B6%CE%AE%20%CE%88%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%B1%20%20%E2%80%93%20%CE%A1%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B1

 

Συνεχίζεται.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους της αναρτήσεως είτε ολόκληρης, με οποιαδήποτε μεταβολή του ανωτέρω κειμένου και χωρίς την παράθεση του απευθείας συνδέσμου στην ανάρτηση αυτή που είναι: www.ologramma.art

Οι απόψεις των συντακτών είναι προσωπικές και το ologramma.art δεν φέρει καμία ευθύνη.

Το ologramma.art επιφυλάσσεται για την άσκηση των νομίμων δικαιωμάτων του.
Προηγούμενο άρθρο|Wislawa Szymborska
Επόμενο άρθροΟ τρυφερός αφηγητής, Olga Tocarczuk
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού. Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών. Σπούδασε στο Open University of London Humanities - Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London. Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ». Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London. Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.