DUETS «και τα χείλη σου ελαφιού βηματισμός»
γράφει η Μαρία Πανούτσου
19/3/2020
Σ.Π
Duets
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο
Η συνύπαρξη δυο ανθρώπων είναι δύσκολη. Ίσως η συνύπαρξη στο παιχνίδι, να γίνεται ευκολότερη. Η ιδέα των Duets ‘Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο’ μου γεννήθηκε όταν μια μέρα, σε ένα σχέδιο φίλου, θέλησα να ‘απαντήσω’ με ένα ποίημα και έτσι άρχισα να βλέπω σχέδια, φωτογραφίες, και μικρά κείμενα ως αφορμή, ως μια ηχώ, μιας σκέψη, μιας αίσθηση, του ‘άλλου’ ένα παιχνίδι σχέσης, με όσο γίνεται περισσότερη αθωότητα.
Μια αθωότητα που κουβαλά την πονηριά του παιχνιδιού. Επιθυμητή συνύπαρξη στα Duets με υλικό που δημιουργείται ακριβώς για την συνεργασία αυτή.
Τα κείμενα που θα παρουσιάζονται και το υλικό, επιδιώκουμε το μεγαλύτερο μέρος να είναι πρωτοεμφανιζόμενο, μια και το παιχνίδι ζητά ακριβώς, μια άμεση και στο παρόν δημιουργία και συνεργασία, δύο ανθρώπων. Ευχαριστώ όλες τις συμμετοχές που ήδη έχουν παρουσιαστεί και όσες θα παρουσιαστούν στα Duets.
Mαρία Πανούτσου
Σήμερα στο Duets
Δύο Κύπριοι της ποίησης και της ζωγραφικής
Ένας ποιητής: Λεύκιος Ζαφειρίου – Ποίηση
Και ένας ζωγράφος: Στας Παράσχος – Εικόνα
Δύο λόγια
Δύο καλλιτέχνες διαφορετικοί από τον ίδιο τόπο την Κύπρο, με κάποια κοινά στοιχεία – αν δώσετε λίγο χρόνο στα βιογραφικά τους – και πολλές διαφορές. Το αφιέρωμα αυτό προέκυψε από ένα βιβλιαράκι που βρέθηκε στα χέρια μου με τίτλο
λεύκιος ζαφειρίου –
σχεδόν μηδίζοντες
ποιήματα
εκδ. τα τετράδια του ρήγα 1977
Με κέρδισε το βιβλίο και από το σημείο αυτό, σιγά σιγά, ξεκίνησε και το αφιέρωμα. Το ένα έφερνε το άλλο. Αυτό που μου άρεσε στον ποιητή και στον ζωγράφο είναι ο τρόπος τους – άμεσος –και έτσι χωρίς να χάσει το έργο τους την πολυπλοκότητά του, έμειναν κοντά στον απλό άνθρωπο. Για μένα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και η ζωή τους. Σας προτείνω κάποιες σελίδες στο διαδίκτυο για αρχή. Μπορείτε επίσης να προμηθευτείτε και τα βιβλία τους.
Δεν έχετε δει
τις φοινικιές της Λευκωσίας
μεσημέρι να τις λούζει
ο ήλιος
κι ούτε την Πλατεία Ελευθερίας
-εσείς την μετονομάσατε-
πλημμυρισμένη ενοχή
Καλαμαράδες ως το κόκαλο
που να βρείτε καιρό
με τις δουλειές -σας
για μια περιδιάβαση
Λ.Ζ
Ιδιαιτερότητα γοητευτικός ο ποιητικός λόγος και το ζωγραφικό έργο τους. Ερχόμαστε σε επαφή με μια αντίσταση μοναδική, που διαχέεται στο έργο τους, σε ό, τι δεν βγαίνει από τον πολύ εσώτερο, δικό τους κόσμο, έκφρασης.
Μαρία Πανούτσου
Λεύκιος Ζαφειρίου
ποίηση
Έρωτας
ΕΡΩΤΙΚΟ Α’
Είσαι βασιλικός
αποκλεισμένος χειμώνα
στη γλάστρα της νύχτας
στο πλάι μου καπνίζεις
δευτερόλεπτα και το πρόσωπο σου
μια γεωγραφία ερωτική’
τα μάτια σου λεηλατημένα από φως
και τα χείλη σου ελαφιού βηματισμός
στην απλωσιά του κορμιού σου.
Έχω χάρτες σε μπαούλα του χρόνου
ξεχασμένος μαζί σου να διαβάσω
σε ταξίδια ν’ ανοιχτώ μαζί σου
έτσι π αφήνομαι σε περιδιάβαση
μουσική σε όστρακο μέσα
στους γοφούς στην κοιλιά και στο στήθος
Το κορμί σου γυμνό ταξιδεύει
στον χρόνο.
ΕΡΩΤΙΚΟ Β’
Θαλασσινή μικρή σειρήνα
με σπρώχνεις στον έρωτα
καθώς αναδύεσαι μέσα σου
φιλί φιλί ανοίγοντας
όλα τα κρυφά μουσικά παράθυρα
του κορμιού σου σε μένα.
ΕΡΩΤΙΚΟ Γ’
Ποιος άνεμος σ’ έριξε
γυμνή
στο πλάι μου ν’ ανιχνεύεις
περιοχές του έρωτα
ποιο μουσικό δοξάρι
δονεί τα κορμιά μας
και τα μαλλιά σου ξέμπλεκα
υπνωτισμένα γύρω απ’ τον λαιμό
ποτάμι ορμητικό της ομορφιάς
στα μυστικά της ηδονής αρώματα
παραδομένο.
ΕΡΩΤΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Καθώς το δίκταμο
η δική σου οσμή με ενοικεί
στους κήπους της Αερώδους Αφροδίτης
ο πόνος μ’ ενηλικιώνει
και, οι στιγμές του σώματος σου
ως άνθη δίχειλα λευκά
με επιστρέφουνε στο μαύρο.
Κάτω από τη μυρσίνη
το χαριέστατο βρέφος της
κοιμίζει η Αστάρτη’
το άρωμά σου
κι η λύπη ωστόσο
με κατέχουν
Η Κύπρος
Αυτοί που έχτισαν τους καταυλισμούς
απομαγνητοφώνησαν και τη φωνή μου
τεμαχίζουν τα λόγια μου
κομμάτι κομμάτι μ’ αποσυνθέτουν
προσπαθώντας να πλαστογραφήσουν
και τα δαχτυλικά μου αποτυπώματα ακόμη
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΚΥΠΡΟΥ
Γαλάζια θάλασσα
πεδιάδες βουνά
κυπαρίσσια και πεύκα
φυλάκια και πάλε φυλάκια
πολυβολεία ως την άκρη της μνήμης
παραμορφωμένα όνειρα παιδιών
και βόμβες ναπάλμ
πανάθλια ραντάρ που υψώνονται
απειλητικά
παραδεισένιες πλαζ
και πολυτελή ξενοδοχεία.
Το βράδυ μεταφέρουν
τους τουρίστες με πούλμαν
απ’ το Κούριο ή την Αγγελόκτιστη
βιαστικά στο αεροδρόμιο
επιβιβάζονται
αποβιβάζονται
με προβολείς ή χωρίς προβολείς
τρέχουν να προλάβουν
τη ζωή τον θάνατο.
«Θα ξανάρθουμε» ή «very nice place».
ΚΥΠΡΟΣ 1977
Η Κύπρος
λαχανιασμένη πνοή
κάτω απ’ το νυστέρι
του πιο σιχαμερού χειρουργείου
κι ο λαός της εκτεθειμένος
στο λεπίδι των τραστ.
Υπερπόντιοι στόλοι
βολτάρουν στη θάλασσα
κι ο Πενταδάκτυλος
μ’ ένα στραβό σκουφί σύννεφο
κατεβαίνει ξεθεωμένος τις νύχτες
στους δρόμους της Λευκωσίας.
Φτάνει πια μασημένες κουβέντες
ρουφιανιές και τα τέτοια.
ΚΥΠΡΙΩΤΙΚΟ ΦΕΓΓΑΡΙ
Του Λευτέρη Πούλιου
για την κυπριακή φεγγοβολιά
Φεγγάρι που αρμενίζεις στο γαλάζιο
φεγγάρι παράξενο κι αστραφτερό
ουράνια γεννήτρια ηλεκτρικού ρεύματος
στη μέση τ’ απομεσήμερου
ταξιδεύουν μαζί σου
μπασταρδεμένα όνειρα
και σκέψεις με δεκανίκια.
Φεγγάρι που είδες το φονικό
και κρύφτηκες πίσω από ‘να σύννεφο
φεγγάρι κυπριώτικο
ματωμένο κι αλλόκοτο
της μνήμης και της οργής
φεγγάρι κρυφό
σταματημένο στη μέση της νύχτας
πυρπολημένο απομακρυνόμενο
σαν οπτασία και σύννεφο.
ΣΧΕΔΟΝ ΜΗΔΙΖΟΝΤΕΣ
Στον Δώρο Λοΐζου
Κραυγή του Δώρου
κραυγή της πατρίδας
περιτυλιγμένη το χρέος
την οργή περιτυλιγμένη
αρχίσαμε να μπασταρδεύουμε
το νόημά σου.
Κι εκφυλιζόμαστε υποχωρούμε…
Ένοχοι σχεδόν μηδίζοντες
ζεσταινόμαστε πλάι σε μια ηλεκτρική θερμάστρα.
ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ
Μέσα στο πούσι
έρχεται από πολύ μακριά
δίχως στέγη,
με τα περιστέρια στο γείσο –
είναι το ξυπόλυτο παιδί
με τη σπασμένη φυσαρμόνικα
που περνάει στον δρόμο’
είναι το πέτρινο σπίτι με τ’ άδεια
δωμάτια κι οι παράξενες αγελάδες
που έχουν μετακινηθεί
μέσα στην ομίχλη
είναι τα παράθυρα χωρίς
πλαίσιο στο πέτρινο σπίτι
με τα περιστέρια στο γείσο’
είναι το παιδί που δεν βλέπει
με τη φυσαρμόνικα
χωρίς ήχο –
απαγορεύεται η μουσική
και το εμβατήριο της θλίψης
έτσι καθώς διασχίζει τον δρόμο
με το πέτρινο σπίτι
ο μικρός Ζαχαρίας
μόλις δύο ετών’
ενθάδε κείται
στο κοιμητήριο Ριζοκαρπάσου
6.12.2004
ΝΕΚΡΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΦΟ
Εγώ δεν σας ζήτησα
μια τέτοια διευθέτηση
κι ούτε ποτέ σας έκανα
λόγο για κάτι παρόμοιο.
Επιτέλους
ποιος σας έδωσε το δικαίωμα
να ποζάρετε ξεδιάντροπα
σε φωτογραφίες καθόλου δικές σας
να διαπραγματεύεστε τα δικά μας
σπίτια σα να ’ταν δικά σας
κερνώντας κονιάκ ο ένας τον άλλο
ο κλέφτης τον φονιά
ο ρουφιάνος τον πάτρωνα.
Κι εγώ να ουρλιάζω
επιμένοντας να κρατιέμαι από μια πέτρα
ξερνώντας οργή και μίσος μαζί
κάλπικα νομίσματα στην πιο κρίσιμη
συναλλαγή.
ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ SCHIPHOL
Στην Ισμήνη
Η πτήση Άμστερνταμ-Λάρνακα
θα πραγματοποιηθεί με καθυστέρηση
λόγω πυκνής ομίχλης
στο δίαυλο πέφτουν κέρματα
από έναν γκρίζο ουρανό
καθώς ο Βικέντιος Βαν Γκογκ
διαβάζει
το τελευταίο γράμμα του Τεό
στο Κίτρινο Σπίτι
Βιογραφικά
Ποίηση
Λ.Ζ
Ο Λεύκιος Ζαφειρίου γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1948 στη Λάρνακα. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τα τελευταία χρόνια διδάσκει στο Εσπερινό Γυμνάσιο Λευκωσίας. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές «Ποιήματα» (1975, 1977), «Σχεδόν μηδίζοντες» (1977), «Απομαγνητοφώνηση» (1978), «Ο μιγάδας άγγελος» (1980), το πεζογράφημα «Οι συμμορίτες» (1983) και τη μελέτη «Η νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία: γραμματολογικό σχεδίασμα» (1991). Επιμελήθηκε την «Ανθολογία σύγχρονης κυπριακής ποίησης» (Αθήνα 1985). Ποιήματα, κείμενα και μελέτες για τη λογοτεχνία δημοσίευσε σε πολλά περιοδικά, συλλογικές εκδόσεις, πρακτικά συνεδρίων. Μετείχε στην έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού «Σημείο» (Λευκωσία 1992-1999), καθώς και στην έκδοση των λογοτεχνικών περιοδικών «Ακτή» και «Ύλαντρον».
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:
Ποιήματα (Κούρος, 1975, 1977)
Σχεδόν μηδίζοντες (ποιήματα, Τα τετράδια του Ρήγα, 1977, 1981)
Απομαγνητοφώνηση (ποιήματα, 1978)
Ο μιγάδας άγγελος (ποιήματα, 1980)
Η θλίψη τον απογεύματος (ποιήματα, Μεταίχμιο, 2007)
Ποιήματα 1965-2010 (Γαβριηλίδης, 2011)
Οι συμμορίτες (νουβέλα, 1983, β’ έκδοση, Γαβριηλίδης, 2009)
Η νεότερη κυπριακή λογοτεχνία. Γραμματολογικό σχεδίασμα (μελέτη, 1991)
Ανδρέας Κάλβος, Ελπίς πατρίδος (ΟΕΛΜΕΚ – ΣΕΚΦ, Λευκωσία 2004)
Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869) (μελέτη, Μεταίχμιο, 2006)
Χρονολόγιο Διονυσίου Σολωμού (ΣΕΚΦ, Λευκωσία, 2007, 2008)
Κυπριακό Χρονολόγιο (10.000 π.Χ.-2008 μ. Χ.) (ΓΤΠ, Λευκωσία, 2008)
Μ ευλάβεια και με λύπη (Εκδόσεις Γαβριηλίδη, 2013)
Ο Λεύκιος Ζαφειρίου ήταν ένας από τους λίγους εκπαιδευτικούς που προσφέρθηκαν εθελοντικά και δίδαξαν στα εγκλωβισμένα παιδιά της κατεχόμενης Καρπασίας.
Ο Λεύκιος Ζαφειρίου είναι γιος της ποιήτριας Μαρούλας Γεωργιάδου – Ζαφείρη (Νεφέλης) και αδελφός των επίσης ποιητών Μιχάλη Ζαφείρη και Φρόσως Κολοσσιάτου.
Ζωγραφική
Ο Στας Παράσχος 1933-2014
Γεννήθηκε στην Αναφωτία της Λάρνακας Κύπρου.
Πάντα ήμουν λίγο αναρχιστής.
Όχι το είδος του αναρχιστή που θέλει
να ανατινάξει τα πάντα στον αέρα.
Το είδος του αναρχιστή – διανοουμένου.
Που θέλει τον κόσμο να παίρνει
τις δικές του αποφάσεις
και τη δική του ευθύνη
για τις αποφάσεις του.
Να μην ακούει τους κανονισμούς
και τους νόμους άλλων .
Σ.Π
Κατά τη διετία 1956-58 παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στο Leeds College of Art και στη συνέχεια εργάστηκε ως λέκτορας στο τμήμα προπτυχιακών σπουδών στο Leicester College of Art και στο τμήμα ζωγραφικής στο Leeds Polytechnic. Υπήρξε ο ιδρυτής του Κυπριακού Κολλεγίου Τέχνης (Cyprus College of Art) το 1979.Έργα του καλλιτέχνη βρίσκονται σε διάφορες δημόσιες συλλογές της Βρετανίας, όπως στην Tate Gallery Λονδίνου, Leeds City Art Gallery, Arts Council Collection και University of Leeds, καθώς και στηνΚύπρο, στις ΗΠΑ σ τον Καναδά και στη Δανία
http://parathyro.politis.com.cy/2014/03/o-epanastatis-zografos-stas-paraskos/
https://www.mutualart.com/Artist/Stass-Paraskos/4B38B83B03741FD5
https://en.wikipedia.org/wiki/Stass_Paraskos
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο: Σύλληψη, έρευνα, οργάνωση και εκτέλεση: Μαρία Πανούτσου.
Επιμέλεια: Αλεξία Κατσαβού.
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.
