Τα έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου ή αλλιώς El Greco, όπως συνήθιζαν να αποκαλούν τον καλλιτέχνη οι Ιταλοί, αντλούν συχνά τη θεματολογία τους από βιβλικά χωρία όπως είναι ο Ευαγγελισμός στην Καινή Διαθήκη (Λκ 1, 26-38)[1]. Ο Ευαγγελισμός απαντάται κατ’ επανάληψη στα έργα του μεγάλου ζωγράφου. Μέσα από αυτά φανερή είναι η εξέλιξή του ως καλλιτέχνη, αλλά και η βαθιά του θρησκευτικότητα. Στα πρώιμα έργα Ευαγγελισμού του Θεοτοκόπουλου φανερή είναι η μετάβασή του από τη Μεταβυζαντινή στη Δυτική τεχνοτροπία. Ακόμη περισσότερο παρατηρούμε τη χρήση του κυανού χρώματος και την αντίθεσή του με το έντονο κίτρινο και το κόκκινο, την έντονη σωματικότητα των μορφών, στοιχείο της σχολής της Βενετίας, τη στάση της Παναγίας και ιδιαίτερα τη στάση έκπληξης και κατάφασης του θείου θελήματος που φανερώνει η κίνηση του δεξιού της χεριού μπροστά στο στήθος.
Από την έντονη σωματικότητα της Βενετικής Σχολής ο καλλιτέχνης μεταβαίνοντας στην Ισπανία υιοθετεί στοιχεία του μανιερισμού όπως είναι η επιμήκυνση και εκλέπτυνση των μορφών, η παραμόρφωση, οι καμπύλες, η σιγμοειδείς φόρμες (S). Ακόμη τα έργα γίνονται περισσότερο «πολυπληθή» ως προς τον αριθμό των μορφών που απεικονίζουν σε αντίθεση με τα πρώιμα έργα του Γκρέκο, όπου οι μορφές είναι συγκεκριμένες και ξεχωρίζουν. Τα χρώματα που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης επίσης εξελίσσονται μαζί με την τεχνοτροπία του. Το κόκκινο, το κυανό, το πορφυρό και το κίτρινο κυριαρχούν, αλλά κατά την εξέλιξη της καλλιτεχνικής του πορείας παρατηρούμε την προσθήκη του γκριζογάλαζου χρώματος στην παλέτα του κρητικής καταγωγής ζωγράφου. Το γκριζογάλαζο χρώμα επιτυγχάνει την απόδοση της πνευματικότητας. Σταθερό μοτίβο-σύμβολο είναι το περιστέρι σε κάθε έργο Ευαγγελισμού του Θεοτοκόπουλου. Το περιστέρι συμβολίζει την παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Το υπερβατικό στοιχείο είναι κι αυτό σταθερό στα έργα αυτά αφού εμφανής είναι η ένταση και η ιδιαίτερη βαρύτητα που δίνεται από τον δημιουργό στην αποτύπωση του ουρανού με έντονο κυανό χρώμα και άπλετη φωτοχυσία.
[1] «Ἐν δὲ τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ἀπὸ τοῦ θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας ᾗ ὄνομα Ναζαρὲθ πρὸς παρθένον ἐμνηστευμένην ἀνδρὶ ᾧ ὄνομα Ἰωσὴφ ἐξ οἴκου Δαυὶδ καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ. καὶ εἰσελθὼν πρὸς αὐτὴν εἶπεν· χαῖρε, κεχαριτωμένη, ὁ κύριος μετὰ σου. ἡ δὲ ἐπὶ τῷ λόγῳ διεταράχθη καὶ διελογίζετο ποταπὸς εἴη ὁ ἀσπασμὸς οὗτος. καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος αὐτῇ· μὴ φοβοῦ, Μαριάμ, εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ θεῷ. καὶ ἰδοὺ συλλήμψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται καὶ δώσει αὐτῷ κύριος ὁ θεὸς τὸν θρόνον Δαυὶδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἔσται τέλος. εἶπεν δὲ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον· πῶς ἔσται τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γιγνώσκω; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ· πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς θεοῦ. καὶ ἰδοὺ Ἐλισάβετ ἡ συγγενίς σου καὶ αὐτὴ συνείληφεν υἱὸν ἐν γήρει αὐτῆς καὶ οὗτος μὴν ἕκτος ἐστὶν αὐτῇ τῇ καλουμένῃ στείρᾳ· ὅτι οὐκ ἀδυνατήσει παρὰ τοῦ θεοῦ πᾶν ῥῆμα. εἶπεν δὲ Μαριάμ· ἰδοὺ ἡ δούλη κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμα σου. καὶ ἀπῆλθεν ἀπ’ αὐτῆς ὁ ἄγγελος».
Γράφει η Βασιλική Ρούσκα.
Γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Θεολογία στο Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο τμήμα με ειδίκευση στην Οικουμενική Θεολογία και σήμερα συνεχίζει με διδακτορικές σπουδές στη Δογματική και πιο ειδικά στην Αισθητική Θεολογία. Από τότε που θυμάται τον εαυτό της έγραφε πολλά και διάφορα και έλεγε πως θα γίνει συγγραφέας. Ποιήματά της έχουν διακριθεί και δημοσιευθεί σε συλλογικούς ποιητικούς τόμους. Γράφει στα ηλεκτρονικά περιοδικά «Πεμπτουσία» και «City Culture» και οι δημοσιεύσεις της έχουν ξεπεράσει τις εκατό σε αριθμό. Έχει παρακολουθήσει πολλά επιμορφωτικά σεμινάρια τέχνης αφού τα κείμενα και οι σπουδές της ασχολούνται κυρίως με την τέχνη και τον πολιτισμό. Έχει δουλέψει με ΑμεΑ και σε εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά. Αγαπημένος της προορισμός η Μήλος!
