Η Σερβικής καταγωγής perfomer Marina Abramović (1946), στα πλαίσια του MoMA Retrospective «Η τέχνη είναι ζωντανή» (2010), πραγματοποιεί τη γνωστή performance της Τhe Artist Is Present.
Σε μια αίθουσα του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς κάθεται σε μια καρέκλα και απέναντι της, στην απόσταση που ορίζει ένα τετράγωνο τραπέζι, κάθεται ένας ξένος άνθρωπος. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί ενός λεπτού σιγή ανάμεσα στους δυο. Η συνομιλία που λαμβάνει χώρα είναι μια συνομιλία βλεμμάτων δυο ανθρώπων αγνώστων με τη δική του ιστορία ο καθένας που εκφράζεται μόνο μέσα από τα μάτια. Το περιβάλλον είναι ψυχρό, απρόσωπο. Η εικαστικός, στέκεται αγέρωχη απέναντι στον εκάστοτε θεατή. Με βλέμμα κοφτερό κοιτάζει τον απέναντι ξένο και αφήνει ένα ήσυχο λεπτό να περάσει. Αξίζει να παρατηρήσει κανείς τις αντιδράσεις τον συμμετεχόντων που νιώθουν την παρουσία του καλλιτέχνη με τρόπο καταλυτικό. Πολλοί φεύγουν με δάκρυα στα μάτια. Έχουν πάρει μέρος στην performance της Αμπράμοβιτς και έχουν καθίσει αντίκρυ για ένα λεπτό.
Τα πράγματα ωστόσο παίρνουν διαφορετική τροπή, όταν εν αγνοία της, εμφανίζεται απέναντι της ο επί χρόνια σύντροφος της της Ulay-Uwe Laysiepen (1943). Οι δρόμοι τους είχαν χωριστεί στη μέση του Σινικού Tείχους όπου έλαβε τέλος η performance Το Μεγάλο Περπάτημα (1988). Οι δύο μεγάλοι καλλιτέχνες είχαν αφιερώσει τη σχέση τους στη δημιουργία ενός εικαστικού ερμαφρόδιτου εγώ – «ένα σώμα με δυο κεφάλια». Η σχέση τους ωστόσο, φθάρθηκε ανεπανόρθωτα στην αναμονή 8 χρόνων για την performance στο Σινικό Tείχος. Το 1988 ήταν η τελευταία φορά που είχαν ιδωθεί μέχρι το 2010.
Η Μαρίνα ανοίγει τα μάτια της περιμένοντας να αντικρύσει έναν ακόμα ξένο θεατή. Απέναντι της όμως έχει καθίσει το άλλο της εγώ. Την κοιτά στα μάτια και οι δύο άνθρωποι που υπήρξαν ένα, κοιτούν ο ένας τον άλλο 22 χρόνια μετά. Δάκρυα. Τα συναισθήματα της Αμπράμοβιτς την κατακλύζουν και μάχεται τη συγκίνηση της. Το βίντεο είναι συγκλονιστικό. Τα μάτια της εικαστικού πάλλονται από τη συγκίνηση. Ο Ουλάι την κοιτάει εξίσου συγκινημένος, πλημμυρισμένος από συναισθήματα που μόνο με τα βλέμματα μπορούν να εκφραστούν. Είναι μια στιγμή για δυό, εκβιασμένη να μείνει χωρίς λέξη, μόνο με δάκρυα.
Η εικαστικός απλώνει τα χέρια προς τον αγαπημένο της. Το άγγιγμα απελευθερώνει τη συναισθηματική φόρτιση των δύο πρώην εραστών. Η Αμπράμοβιτς απέδειξε πως η σιγή ενός λεπτού είναι δυνατή με έναν άγνωστο. Όταν όμως, απέναντι σου βρεθεί ένας σύντροφος ζωής ακόμα και τα μάτια σου μιλούν. Η σιωπή που επικρατεί είναι μόνο φαινομενική. Τα αισθήματα πάλλονται και κάνουν την εμφάνιση τους με τον τρόπο τους. Δάκρυα, τρέμουλο, όλα τα μέσα επιστρατεύονται για να λυθεί η σιωπή.
Η performance The Artist Is Present καθηλώνει. Μπροστά στη συνάντηση δύο αγαπημένων, μπροστά στη συνισταμένη της ανθρώπινης υπόστασης του καλλιτέχνη, που νιώθει και εκφράζεται παρά το δημιούργημα του, συγκινούμαστε. Νιώθουμε περισσότερο άνθρωποι και ίσως καλλιτέχνες.
Το βίντεο με τη συνάντηση Abamović – Ulay.
Γράφει η Ζωή Αμοιρίδου.
Γεννήθηκε το 1999 στην Κέρκυρα, όπου και μεγάλωσε, ενώ από το 2017 μένει στη Θεσσαλονίκη όπου σπουδάζει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Θέλει να γίνει ιστορικός τέχνης γιατί η τέχνη τη συγκινεί όσο τίποτα. Συμμετέχει εθελοντικά στο φεστιβάλ κινηματογράφου, στην ArtThessaloniki και στο OpenHouse. Τριγυρνά σε μουσεία και γκαλερί. Αγαπά τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο ,τη λογοτεχνία και όποτε της έρθει γράφει και κανένα ποίημα. Της αρέσουν τα ταξίδια, οι βόλτες με φίλους, οι καφέδες σε τζαζ ρυθμούς και τα κρασιά με υπόκρουση Μάλαμα. Θέλει να συζητά, να γνωρίζει ανθρώπους που θαυμάζει, να κερδίζει γνώσεις. Κλαίει, όσο γελά. Πάρα πολύ.
Η στήλη της VitArt, είναι η προσπάθεια της να μιλήσει περί Τέχνης, για τα περί της Ζωής. Κάποτε σε πεζό λόγο, κάποτε σε ποιητικό.
