Αρκεί μισή νότα για να την αναγνωρίσεις. Ήταν η Νόρμα, η Κάρμεν, η Μήδεια, η Τόσκα. Ίσως η πιο γνωστή προσωπικότητα του 20ου αιώνα που συνεχίζει μέχρι και σήμερα να αποτελεί πηγή έμπνευσης, σημείο αναφοράς, σήμα κατατεθέν για όλους.
Η Μαρία Κάλλας χρωμάτισε έναν ολόκληρο αιώνα με τα χρώματα της όπερας και της τέχνης. Τραγούδησε στις πιο φημισμένες όπερες του κόσμου, ξανά ζωντάνεψε άριες που είχαν περάσει στη λήθη, βίωσε την καταξίωση και το πυκνό χειροκρότημα.
Και παρόλο που η φήμη της αγγίζει όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου και ο θρύλος της μένει ανεξίτηλος εκατό χρόνια μετά τη γέννησή της, η ζωή της δεν είχε τίποτα το φωτεινό, τίποτα το μεγαλειώδες. Έμοιαζε περισσότερο σαν μια αρχαία τραγωδία χωρίς κάθαρσις στο τέλος.
Οι τελευταίες μέρες της θρυλικής ντίβας της όπερας δεν είχαν ίχνος λάμψης, ρομαντισμού και φωτός. Ήταν σκεπασμένες από ένα μαύρο πέπλο, χάπια, άγριες σκέψεις, καταχρήσεις και πένθος. Ένα πένθος που κουβαλούσε από τη γέννησή της.
Αναζητούσε την αγάπη, την έψαχνε παντού. Όταν έβρισε χνούδια ή ψίχουλα από αυτή, προσπαθούσε να τα κρατήσει στην παλάμη της. Όμως ένας θρασύς αέρας ερχόταν και τα έπαιρνε πάντα μακριά, είτε ήταν η απόρριψη της μάνας είτε ο έρωτας. Η ευτυχία την προσπερνούσε πάντα, σαν να ήταν ένα μονοπάτι που δεν έπρεπε να περπατήσει.
Η τελευταία της οπερετική εμφάνιση έγινε το 1965 ως αδίστακτη Τόσκα. Ακολούθησε η ταινία του Παζολίνη «Μήδεια», σημαντική ερμηνεία στην καριέρα της, χωρίς όμως εμπορική επιτυχία. Η φωνή της, το «θείο δώρο», είχε αρχίσει να την εγκαταλείπει ήδη από την εποχή της γνωριμίας της με τον Ωνάση. Μέχρι το ’65 είχε εξασθενήσει.
Στην ζωή της, όπερα και προσωπική ευτυχία δεν μπορούσαν να συμβαδίσουν. Σαν αντίβαρο, πάντα ένα από τα δύο υπερτερούσε. Όμως κανένα από τα δύο δεν μπόρεσαν να την κάνουν πραγματικά ευτυχισμένη. Μεγάλο της όνειρο να κάνει οικογένεια, κάτι που δεν κατάφερε ποτέ.
«Απέτυχα να ολοκληρωθώ σαν γυναίκα», είχε δηλώσει σε συνέντευξή της.
Η δεκαετία του ’70 έμελλε να βαφτεί με τα πιο μελανά χρώματα του ζωγραφικού καμβά. Πραγματοποιεί μια αποχαιρετιστήρια περιοδεία με τον Τζουζέπε Ντι Στέφανο, με φωνή και καρδιά ραγισμένες. Έπεφτε η αυλαία και η Μαρία, και όχι η Κάλλας, ήταν μόνη και απομονωμένη, σ’ ένα διαμέρισμα, με μόνη συντροφιά την οικονόμο της Μπρούνα. Κι όμως η πιο τραγική στιγμή ήταν καθοδόν και έτοιμη να την τσακίσει.
Το 1975 ο Αριστοτέλης Ωνάσης αφήνει την τελευταία του πνοή στο Παρίσι και ο καλός της φίλος Παζολίνι δολοφονείται. Εκείνη απομονώνεται ακόμα πιο πολύ.
«Ο Αρίστος πέθανε στην αγκαλιά μου όχι στην αγκαλιά της Τζάκι και σε παρακαλώ μην το ξεχάσεις αυτό», είχε πει χαρακτηριστικά στην τελευταία της συνέντευξη στον Πήτερ Ντράγκατζ.
Κλείστηκε στην φωλιά της σαν πουλί και περίμενε το τέλος να έρθει. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απομονώθηκα. Θέλησα να κρύψω όλους τους φόβους που φώλιαζαν μέσα μου. Και μην ξεχνάς ότι μόνο το ευτυχισμένο πουλί κελαϊδάει, ενώ το δυστυχισμένο κρύβεται στη φωλιά του και πεθαίνει».
Η Κάλλας σαν πουλί που είχε μπει στη φωλιά του, έφυγε από τη ζωή, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1977, στο διαμέρισμά της στο Παρίσι.
Το παράδοξο όμως ήταν ότι, δεν πέρασε στην αιωνιότητα εκείνον τον Σεπτέμβριο του ’77. Είχε ήδη μπει στο Πάνθεον, είχε ήδη περάσει σε ένα άλλο σύμπαν, με την πρώτη νότα που τραγούδησε ποτέ, όταν ανέβηκε για πρώτη φορά στην σκηνή της Λυρικής.
Έφηβη κιόλας στην Αθήνα είχε κάνει αισθητή την παρουσία της, είχε αγγίξει τους ουρανούς. Από το πρώτο άσμα στο σαλόνι της στην οδό Πατησίων. Εκεί που όλοι κατάλαβαν ότι ήταν μια ντίβα που όμοια της δεν θα ξαναγεννιόταν ποτέ. Όλοι εκτός από την ίδια.
Πέθανε μόνη και πληγωμένη. Το τρένο της αγάπης, αν και πέρασε από τον σταθμό Κάλλας, δεν στάθηκε ποτέ να την πάρει μαζί του. Πάντα την άφηνε να κρυώνει σε κάποιο παγκάκι. Την άφηνε εκεί να προσπαθεί να αναμετρηθεί με το μεγαλείο της, ένα μεγαλείο που δεν μπόρεσε να αντέξει ποτέ.
«Ή γεννήθηκες καλλιτέχνης ή δεν είσαι. Και μένεις καλλιτέχνης, αγαπητέ, ακόμα κι αν η φωνή σου είναι λιγότερο και από πυροτεχνήματα. Ο καλλιτέχνης είναι πάντα εκεί»
Μαρία Κάλλας.
*Γράφει η Δανάη Καλογερή.
Γεννήθηκε ένα ανοιξιάτικο πρωινό του 2001 στην Αθήνα. Μεγάλωσε στα Βόρεια Προάστεια απέναντι από ένα αθλητικό κέντρο μαζί με τους γονείς της , τη γιαγιά της και το σκύλο της, Φοίβο. Αποφοίτησε από Καλλιτεχνικό σχολείο και τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ξεκίνησε να φοιτά στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών στην Αθήνα. Θα έλεγε κανείς ότι ήταν φυσική εξέλιξη καθώς από τότε που θυμάται τον εαυτό της υποδυόταν ρόλους που έβλεπε σε ταινίες και σειρές και καθόταν άπειρες ώρες μπροστά από έναν καθρέφτη τραγουδώντας και χορεύοντας.
