Ένα αφιέρωμα στον Πολιτιστικό χώρο Τέχνης «Αλεξάνδρεια»
και στον ηθοποιό Βασίλη Βλάχο.
Σε 4 μέρη
Γράφει η Μαρία Πανούτσου.
Γ’ μέρος
Λίγα Λόγια
Μετά την πρώτη μας συνεργασία το ΠΕΝΤΆΠΤΥΧΟ (Ι982), ακολούθησε και η δεύτερη με την τριλογία της Λούλας Αναγνωστάκη, Η πόλις (1984). Για την συνεργασία μας αυτή, θα μιλήσω στο τέταρτο μέρος του αφιερώματος.
Φωτο 1
Εξετάσεις στην δραματική σχολή, τελευταίο έτος, (1979). Ο Βασίλης δέχτηκε να με βοηθήσει και να ερμηνεύσει τον Τρέπλεφ στην σκηνή στο έργο του Τσέχοφ – ο Γλάρος.
Νίνα -Τρέπλεφ, από τους πιο δύσκολες και σημαντικές θεατρικές σκηνές, στο σύγχρονο θέατρο. Ανάμεσα στους εξεταστές της επιτροπής ήταν, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο Κώστας Καζάκος και ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ.
Φωτο 2
Ξανασυναντιόμαστε για την παρουσίαση της παράστασης ΣΠΊΤΙ ΑΠΌ ΣΆΡΚΑ που οργάνωσε μέσα στις τόσες δραστηριότητές του ο Βασίλης Βλάχος, στην Αγορά Κυψέλης στις 11/05/2011.
Η πανεπιστημιακός, συγγραφέας και αραβολόγος, ΕΛΕΝΗ ΚΟΝΔΥΛΗ θα μιλήσει κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης με θέμα ‘Τέχνη και Προφορικότητα’. Η ανάγνωση του διηγήματος ‘Σπίτι από σάρκα’ θα γίνει από την ηθοποιό και σκηνοθέτη ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΟΥΤΣΟΥ και την Τυνήσια τραγουδίστρια LAMIA BEDIOUI.
Στο Ούτι ο μουσικός ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΙΟΥΤΛΑΚΗΣ.
Προλογίζει ο ηθοποιός ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΛΑΧΟΣ. Καλεσμένος επίσης ο μεταφραστής του κειμένου ‘Σπίτι από Σάρκα’, HESSAM IBRAHIM HASSAN.
Σήμερα μια άλλη θεατρική παραγωγή του Πολυχώρου Τέχνης Αλεξάνδρεια, καθώς συνεχίζω το ανασκαλεύω την μνήμη.
Σε ένα ιστορικό οίκημα, το σπίτι του συγγραφέα Μ. Καραγάτση, διάλεξε να εγκαταστήσει τον χώρο αφού πέρασαν χρόνια με το να δημιουργεί θεατρικά γεγονότα σε διαφορετικούς χώρους. Ήρθε η ώρα κάποια στιγμή, να φτιάξει τον δικό του σπίτι, γιατί το θέατρο για τον Βασίλη Βλάχο είναι το σπίτι του. Η σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει την δουλειά του, η επιμονή και υπομονή που τον χαρακτηρίζει,τον στήριξαν σε όλες τις δυσκολίες που συνάντησε και πάντα δραστήριος, δίχως να χάνει τον δρόμο του, την πίστη του, το χιούμορ του και το όραμα του για ένα λαϊκό θέατρο, στο οποίο θα συμμετέχει ενεργά. Ηθοποιός, τραγουδιστής, διοργανωτής, συνεργάτης ακούραστος.
Συνεχίζεται.
ΨΥΧΗ ΣΤΑ ΜΑΝΤΑΛΑΚΙΑ
Ψυχή στα μανταλάκια
Γράφει Η Μαρία Πανούτσου –
11/02/18
Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση
Θεατρική παράσταση σε κείμενα της Ιωάννας Καρυστιάνη
Θεατρική παράσταση
ΨΥΧΗ ΣΤΑ ΜΑΝΤΑΛΑΚΙΑ
Διασκευή από τα διηγήματα «Η κυρία Κατάκη» και «Καιρός Σκεπτικός» της Ιωάννας Καρυστιάνη
Διασκευή-σκηνοθεσία: Εύη Δημητροπούλου
Σκηνικά κοστούμια: Λέα Κούση
Τραγούδι παράστασης: Νότης Μαυρουδής
Φωτισμοί: Δημήτρης Τσιούμας
Μαγικά παράστασης: Costa Funtastico
Φωτογραφίες: Γεωργία Σιέττου, Στέλιος Δανιήλ
Γραφιστικά: Ιουλία Καραβασίλογλου
Παραγωγή: Καλλιτεχνική Εταιρεία ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ
Παίζουν οι ηθοποιοί (αλφαβητικά): Βασίλης Βλάχος Τζένη Σκαρλάτου, Κάτια Σπερελάκη Ελισάβετ Σταυρίδου, Αλέξανδρος Τσακίρης.
Έχω παρακολουθήσει τις θεατρικές παραστάσεις του Πολυχώρου Αλεξάνδρεια πάντα ενδιαφέρουσες, πάντα προσεγμένες και με πολύ μεράκι στις επιλογές και το αποτέλεσμα. Η παράσταση ‘ΨΥΧΗ ΣΤΑ ΜΑΝΤΑΛΑΚΙΑ’ – μου αρέσει πολύ και ο τίτλος – είναι από τις καλύτερες, αν όχι η καλύτερη, αν μπορώ να δημιουργήσω μια εντύπωση εξ αρχής του κειμένου μου, μια ίσως άδικη υπερβολή, που όμως μου την επιβάλλει η ποιότητα της συλλογικής αυτής δουλειάς που παρακολούθησα. Η σκηνοθετική γραμμή στηρίχτηκε σε μια προσέγγιση συλλογική εκ μέρους των ηθοποιών, των ηρώων της Καρυστιάνης, και αυτό δημιούργησε στους ηθοποιούς μια ισορροπία στις ερμηνείες, μια ομοιογένεια που λειτούργησε υπέρ της παράστασης. Τα κείμενα ζωντανά, με τρυφερότητα αντικρίζουν το σύντομο της ζωής αυτών των ανθρώπων και σκύβουν επάνω τους σχεδόν ερωτικά.
Δεν υπάρχει το παραμικρό ίχνος μιζέριας στην ζωή τους, καθώς η συγγραφέας τους ανεβάζει στη στάθμη, μιας ζωής γνήσιας και λαμπερής, εξαίροντας την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Τα ειλικρινή αυτά ψυχογραφήματα, που ενώνουν την Ελλάδα του χθες με το σήμερα, με μας όλους, τα διάλεξε ο Βασίλης Βλάχος με τους συνεργάτες του και μας έδωσαν μια παράσταση που μυρίζει θέατρο. Οι ηθοποιοί απλοί, στην ερμηνεία, καλά κρυμμένη η τέχνη τους, όποτε έπρεπε και φανερή όταν το χρειαζόταν το έργο. Οι διανομή των ηθοποιών σωστή, με φωνές, παρουσία και κίνηση και κυρίως αίσθηση του μέτρου. Πειθαρχημένοι στο κείμενο, στον χώρο, στην γραμμή που είχαν αποφασίσει, έπαιζαν στα σύνορα μεταξύ πραγματικότητας και θεατρικής αλήθειας. Ευαίσθητοι ήρωες, ερμηνεύτηκαν, με ευαισθησία. Συγκινητικές στιγμές, όπου το τραγικό ελαφραίνει και γίνεται στόχος η χαρά της ζωής, το γέλιο αντί για το κλάμα. Ο χώρος πολύ καλά χρησιμοποιημένος και με μια σκηνοθεσία ευρηματική, φρέσκια, με χιούμορ και οικονομία, έδωσε απολαυστικές στιγμές, και στους ηθοποιούς αλλά και στους θεατές . Μια παράσταση που αποδεικνύει την δύναμη του θεάτρου, να υπάρχει να ερεθίζει, να καθοδηγεί, να λυτρώνει.
Μαζί με την μεστή γεμάτη επίπεδα, παρουσία και την συγκλονιστική λιτότητα του Άρη Ρέτσου, στο αναλόγιο, με τα μικρά του Παπαδιαμάντη, για την περίοδο 20017-18 ο Βασίλης Βλάχος που εκτός από ηθοποιός, διευθύνει και τον Πολυχώρο Αλεξάνδρεια, έδωσε μια πλούσια συγκομιδή θεατρική. Θα πρότεινα να συνεχιστούν και οι δυο παραστάσεις και να δοθεί η ευκαιρία στον κόσμο για να τις δει. Βασισμένες και οι δυο σε ελληνική λογοτεχνία, διαφορετικών εποχών αλλά ίδιας ποιότητας και ήθους, δημιουργεί με τις επιλογές αυτές μια ενότητα θαυμαστή, που έλκει και εκπαιδεύει με γοητευτικό τρόπο. Πολύ καλή απόφαση για τις δυο παραγωγές και την μεταξύ τους σχέση.
Δεν θα απομακρυνθώ άλλο από την παράσταση ‘Ψυχή στα Μανταλάκια’. Θα μείνω για να εξάρω την ποιότητα των ηθοποιών. Μου άρεσαν όλοι εξίσου και το επαναλαμβάνω εκτίμησα ιδιαιτέρως την ματιά και την συνεργασία της σκηνοθέτιδα με τους ηθοποιούς της. Πολύ απολαυστικός ο σκηνικός χώρος για τον θεατή, όπως διαμορφώθηκε, καθώς και η χρήση των αντικείμενων, που δημιούργησαν ένα επιπλέον έργο- κείμενο.
Αν ήθελα να προτείνω κάποιες συμβολές για την καλυτέρευση της παράστασης – πάντα υπάρχει περιθώριο και ζητούμενο σε όλες τις παραστάσεις- θα το έκανα εκτός του παρόντος σημειώματος, το οποίο επιθυμεί να κρατήσει την ομορφιά που έλαβε από την παράσταση των: Εύη Δημητροπούλου, Βασίλη Βλάχου, Τζένης Σκαρλάτου, Κάτιας Σπερελάκη, Ελισάβετ Σταυρίδου, Αλέξανδρου Τσακίρη. Θα ήθελα να αναφερθώ στους φωτισμούς και σε όλους τους παράγοντες της παράστασης ως μια επιτυχημένη πραγματικά συνεργασία με τίτλο ‘Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση’. Κορυφαία στιγμή της παράστασης, το τραγούδι που ερμήνευσε ο Βασίλης Βλάχος. Μια κορύφωση της όλης προσπάθειας, μια μαγική στιγμή.
Ο Βασίλης Βλάχος, συγκινητικός απέριττος, εσωτερικός, δίνει με την ερμηνεία του τραγουδιού, στίγματα τραγικού (που είχε η παράσταση αποφύγει)-ένα τραγούδι γραμμένο για την παράσταση από τον Νότη Μαυρουδή- και την αριστοτελική λύτρωση και έτσι απελευθερώνει όλους τους ήρωες ολοκληρωτικά. Συγκινήθηκα, θαύμασα, ευχαριστήθηκα και την προτείνω ανεπιφύλακτα την παράσταση ‘ΨΥΧΗ ΣΤΑ ΜΑΝΤΑΛΑΚΙΑ’.
Φώτο- από το αρχείο του Βασίλη Βλάχου και Μαρίας Πανούτσου
Αλεξάνδρεια» – Πολυχώρος Τέχνης (Σπάρτης 14, πλ. Αμερικής, τηλ. 210 8673.655).
© Μαρία Πανούτσου
ΑΘΉΝΑ 2020
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.