Η Diane Nemerov (1923-1971) γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και ούσα γόνος εύπορης οικογενείας μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον ασφυκτικό, περιοριστικό. Ο πλούτος της οικογένειας Nemerov εξασφάλισε μια ζωή μακριά από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930. Ωστόσο, η εργασιομανία του πατέρα της, η κατάθλιψη της μητέρας της και η ανατροφή της από το υπηρετικό προσωπικό ουσιαστικά, αποξένωσαν τη Ντιάν από την συντηρητική οικογένεια της και την έκαναν να αναζητά την ανεξαρτησία της από νωρίς. Αποτέλεσμα ήταν να παντρευτεί τον παιδικό της έρωτα, φωτογράφο Allan Arbus, σε ηλικία μόλις 18 ετών. Ο Άλλαν υπήρξε σύζυγος, φίλος, μέντορας και θαυμαστής της σε όλη τη διάρκεια της ζωής της. Την εισήγαγε σε ένα χώρο που την αιχμαλώτισε: τη φωτογραφία.
Η Diane Arbus πλέον, ασχολείται μαζί με τον άντρα της με την εμπορική φωτογραφία. Φωτογραφίσεις μόδας, συμβατικά πορτρέτα πλουσίων οικογενειών. Μια γνωστή φωτορεπόρτερ, μόλις στα 30 της. Όμως, η Ντιάν εδώ και χρόνια γοητεύεται από το περιθώριο. Συχνάζει σε γκέι μπαρ, σε τσίρκα, βλέπει στριπ σόουζ και παρακολουθεί σε επανάληψη την ταινία Freaks. Τα «φρικιά» ήταν αυτά που την ιντρίγκαραν. Κάθε άνθρωπος ήταν μια φιγούρα μοναδική άξια να φωτογραφηθεί. Οι παραιτημένοι από την «ομορφιά» πρωταγωνιστές της ζωής, ήταν τόσο μαγικοί και προκλητικά φωτογραφικοί που η Ντιάν δε μπορούσε να μη τους απαθανατίζει. Το 1959, χωρίζει με το σύζυγό της, με τον οποίο διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις και εξακολουθεί να συνεργάζεται μαζί του. Σε αντίδραση προς κάθε καταπίεση της ζωής της, οικογενειακής και φωτογραφικής, η Άρμπους χαράζει τη δική της πορεία στη φωτογραφία με μοντέλα τους απόκληρους της ζωής.
Δε θα σταθώ περαιτέρω σε βιογραφικά στοιχεία της ζωής της και δε θα αναφερθώ στην φωτογραφική τεχνική της γιατί αυτά που τελικά νομίζω μένουν από την πρώτη φωτογράφο που συμμετείχε στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1973, είναι οι φωτογραφίες της αυτές καθαυτές. Η αναζήτηση προσωπικής ταυτότητας, η εύρεση της ουσίας του κόσμου, η ομορφιά της ασχήμιας, της παραμόρφωσης και η αποκάλυψη της κοινωνικής υποκρισίας μέσα από λήψεις που μας αιχμαλωτίζουν καθιστούν την Ντιάν μια μοναδική προσωπικότητα της σύγχρονης φωτογραφίας.
Η Ντιάν φωτογραφίζει ό, τι την προκαλεί. Από μικρά παιδιά που μας αιφνιδιάζουν με την ομοιότητα τους ή τα απροσδόκητα αντικείμενα που κρατούν, σε γιγαντόσωμους ήρωες και πρωταγωνιστές των τσίρκο. Η φωτογραφική ευφυία της στρέφεται και πίσω από κλειστές πόρτες σπιτιών της καλής κοινωνίας ξεγυμνώνοντας την υποκρισία της. Γυμνά με μοναδικό ρεαλισμό, κεντρίζουν τον θεατή που συναντά κάπου τον εαυτό του. Παιδιά με ειδικές ανάγκες που γελούν, ποζάρουν όλο χάρη. Οι άνθρωποι που θέλουμε να αγνοούμε γίνονται μοντέλα πρώτης τάξεως, με ατού τη διαφορετικότητα τους. Η ταυτότητα του κάθε φωτογραφιζομένου φωτίζεται στις λήψεις της Ντιάν Άρμπους που μαγεύεται από τα «φρικιά» των κακόφημων περιοχών του Μπρονξ και του Μπρούκλιν. Πολλές είναι οι φωτογραφίες μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας που προκαλούν με την απλότητα της φύσης τους αποτυπωμένη ασπρόμαυρα. Οι ήρωες της είναι πολύχρωμοι, εκκεντρικοί, καθ’ όλα μοναδικοί. Η Άρμπους κερδίζει την εμπιστοσύνη τους και της επιτρέπουν να τους φωτογραφίσει. Ζητούνε λίγη αναγνώριση. Το μεγαλύτερο επίτευγμα της Άρμπους κατά τη γνώμη μου, είναι η δυνατότητα της να φωτογραφίζει το περιθώριο στο οποίο όλοι ανήκουμε εν μέρει. Ένα ανθρώπινο περιθώριο, γυμνό και αληθινό σε αντίθεση με τον φαινομενικό καθωσπρεπισμό της καλή κοινωνίας.
Η Diane Arbus χάραξε μοναδική πορεία στο χώρο της φωτογραφίας. Εξώφυλλα περιοδικών, βραβεία, εκθέσεις, συμμετοχή στη Μπιενάλε της Βενετίας, φωτογραφίες που κοσμούν τα κορυφαία μουσεία του κόσμου. Βίωσε μόνο μέρος αυτής της επιτυχίας της, καθώς η ίδια έδωσε τέλος στη ζωή της στα 48 της χρόνια. Έπασχε από χρόνια κατάθλιψη. Ίσως με τις φωτογραφίες της έδινε χρώμα στη ζωή της, σίγουρα όμως αποχρωμάτισε τις συντηρητικές ματιές των θαυμαστών της φωτογραφίας. Φωτογράφισε την ομορφιά του περιθωρίου, που το κατέστησε ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Ήταν η φωτογραφική της πορεία μια αντανάκλαση της ζωής της. Στάθηκε ενάντια στον καθωσπρεπισμό, τον συντηρητισμό και την αποστείρωση που την μεγάλωσαν και την έκαναν μια γυναίκα που αποζητά τη ζωντάνια, τη δράση, ανακαλύπτει και αποκαλύπτει τον κόσμο γύρω μας. Κοιτά μέσα σε κλειδαρότρυπες, τις διαρρηγνύει και μας χαρίζει αλήθεια.
*Diane Arbus σ’ ευχαριστώ για την προκλητική ομορφιά που μας προσέφερες!
Γεννήθηκε το 1999 στην Κέρκυρα, όπου και μεγάλωσε, ενώ από το 2017 μένει στη Θεσσαλονίκη όπου σπουδάζει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Θέλει να γίνει ιστορικός τέχνης γιατί η τέχνη τη συγκινεί όσο τίποτα. Συμμετέχει εθελοντικά στο φεστιβάλ κινηματογράφου, στην ArtThessaloniki και στο OpenHouse. Τριγυρνά σε μουσεία και γκαλερί. Αγαπά τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο ,τη λογοτεχνία και όποτε της έρθει γράφει και κανένα ποίημα. Της αρέσουν τα ταξίδια, οι βόλτες με φίλους, οι καφέδες σε τζαζ ρυθμούς και τα κρασιά με υπόκρουση Μάλαμα. Θέλει να συζητά, να γνωρίζει ανθρώπους που θαυμάζει, να κερδίζει γνώσεις. Κλαίει, όσο γελά. Πάρα πολύ.
Η στήλη της VitArt, είναι η προσπάθεια της να μιλήσει περί Τέχνης, για τα περί της Ζωής. Κάποτε σε πεζό λόγο, κάποτε σε ποιητικό.