Πλανόδιος στα Σύνορα της Εδέμ
Ποιητική συλλογή
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
Το τέρας και το πρόσωπο
Ποίηση της αφής, της οσμής, της ακοής, της όρασης.
Οι μνήμες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ποίηση του Αντρέα Τιμοθέου.
Οι συλλογικές ενοχές δεν περνούν από δίπλα του, αλλά από το σώμα του μέσα, αφήνοντας σημάδια ανεξίτηλα. Έχει γνωρίσει το Τέρας, το δηλώνει στην αρχή της συλλογής του, μα δεν του δίνει όνομα, απλά το αναφέρει και καθείς από εμάς, ας του δώσει το όνομα που επιθυμεί.
Έχω βιώσει το Τέρας
σε μορφές ανεξίτηλες.
Mε την λέξη ανεξίτηλες μας θυμίζει τα σημάδια στο σώμα μας από τραύματα που ο χρόνος δεν γιατρεύει.
Στο ποίημα «Μια Μέρα» ομολογεί αντί για όλους εμάς, εκείνος μόνος πως:
Θα θρηνήσουμε μια μέρα
για κείνο τ’ όνειρο που δεν εκλάβαμε σωστά.
Η γυναίκα, το θηλυκό στοιχείο, είναι το πρώτο του υλικό, με το οποίο θα αναμετρηθεί στην αγάπη, στην αντοχή, στον σεβασμό, στον θαυμασμό και σε όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα. Μοιράζεται τις εμμονές του, σε πρόσωπα και καταστάσεις, με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια.
Στο ποίημα «Υπόσχεση» μάς κάνει κοινωνούς της δικής του υπαρξιακής αγωνίας.
Όταν πεθάνω κάποια μέρα
θα ’θελα να με ντύσουν
με το άδικο
που δεν μ’ αγάπησες.
Σε μια στροφή τριών στίχων με μικτή μετρική, δίδεται με ακρίβεια, λεκτική οικονομία και ψυχική λιτότητα, όλη η ανθρώπινη υπαρξιακή αγωνία.
Αγάπη
Θάνατος
Χρόνος
Άδικο
Υπάρχει ένα νήμα, που εμφανίζεται από το πουθενά, καθώς παίρνεις στα χέρια σου την επιμελημένη αυτή έκδοση του βιβλίου για πρώτη φορά, που σε οδηγεί βήμα-βήμα στην συνάντηση με τον «Πλανόδιο» της συλλογής. Ο τίτλος του βιβλίου, βοήθημα για τον αναγνώστη και χαρακτηριστικό της υπαρξιακής δομής του ποιητή. Το νέο βιβλίο του Αντρέα Τιμοθέου με τον τίτλο, «Πλανόδιος στα Σύνορα της Εδέμ» είναι η πορεία προς μια οριακή εξομολόγηση.
Οριακή;
Αν και κάθε ποίημα μοιάζει (είναι) αυτοβιογραφικό, ο ποιητής επιλέγει ένα παιχνίδι αποστάσεων, και πίσω από λέξεις, σχέσεις, καταστάσεις, πρόσωπα και μνήμες, που ξεδιπλώνονται με μέθοδο και με αιδώ μπροστά μας, ψάχνει για την αλήθεια του, μαζί με μας, σε κάθε στιγμή των ποιημάτων. Εξάλλου το ομολογεί:
Κάποτε θα ξεδιπλώσουμε
όσα δεν αφήσαμε μέσα μας
να χρυσαφίσουν.
Σε κάθε ποίημα θα βρει ο αναγνώστης ένα μέρος της αλήθειας του Αντρέα Τιμοθέου, να ξεπροβάλλει για λίγο, θαρρετά.
Τώρα που με ξέχασαν
ακόμα και οι λέξεις
μαζεύω κορδέλες λογής λογής
σε συμμετρία πάντα βέβαια χρωμάτων
κι ορισμών
Και μετά σαν να μονολογεί και για τις δικές μας τις ζωές:
Την ώρα που κλείνουν τα φώτα
με θρέφει ο ίσκιος σου, πατέρα.
Τώρα που φοβάμαι σαν παιδί
τον χρόνο,
σε θυμάμαι να σβήνεις τα τσιγάρα
και όσες υποσχέσεις σου πήρε η νιότη.
Οι τίτλοι των ποιημάτων του, σε προκαλούν για ένα ακόμη κρυφό ποίημα που θα πρέπει να το ανακαλύψεις.
Από τα πρώτα κείμενα της συλλογής, έρχεται στον νου μου η λέξη αγάπη. Δηλώνει την παρουσίας της, χωρίς να αναφέρεται πάντα σ’ αυτή. Είναι γύρω από την αγάπη που κτίζει τον κόσμο του. Δακτύλιοι του Κρόνου, υιοθετούν τον πλανήτη «Γη» προσωρινά, για χάρη του ποιητή.
Όσοι θυμάστε ακόμα τους νεκρούς σας
και κουβαλάτε επιμελώς
το λαδί της καντήλας
να προμηθεύεστε
και ένα πιάτο φαΐ
για τις γάτες.
Και αλλού
Τα βράδια με καταπίνει το κρεβάτι μου.
Μες στα μοτίβα των κουρτινών
μεταφέρω τον θάνατο
και σκέψεις για την πρώτη ζωή…
Την έχει ανάγκη την αγάπη, να επουλώσει τραύματα του τόπου του, της οικογένειας, δικά του προσωπικά, μα ποτέ αποκομμένος από τους άλλους ανθρώπους γύρω του, νεκρούς ή ζωντανούς. Μιλάει για τον χρόνο συχνά με τους στίχους του και τον απασχολεί πώς θα μπορέσει να απλώσει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, σε έναν άχρονο χρόνο, δικό του, κατάδικό του, έναν τάπητα αιωνιότητας. Βρίσκει τον εαυτό του σε όλους όσοι έζησαν και θα ζήσουν, και αυτός είναι ο δικός του χρόνος, εκεί διαδραματίζεται το άπλωμα.
Αυτό δεν σταματά αιώνες τώρα
Αιώνες ανεκπλήρωτα πρωινά
συζούσαν με τους απαρηγόρητους
του κόσμου τούτου.
Γι’ αυτό και ο θάνατος, που τόσο μνημονεύεται στα ποιήματα αυτά, είναι άχρονος, δεν συμβολίζει το τέλος.
Ο θάνατος έχει πολλές μορφές για τον Αντρέα Τιμοθέου. Είναι τα πρόσωπα που αγάπησε και θα αγαπήσει. Είναι καινοτόμο αυτό το στοιχείο στην ποίησή του και καθοριστικό, και καθόλου τυχαίο. Ο θάνατος είναι οι σχέσεις, οι καταστάσεις, κυρίως τα πρόσωπα, ένα υγρό πέρα δώθε με τη ζωή. Υπάρχει κάτι μοναδικό στα ποιήματα αυτά που αναφέρουν τον θάνατο κάθε λίγο και λιγάκι και τους νεκρούς, σαν να είναι λουλούδια ενός άλλου παράδεισου. Εδώ η μυθολογία, οι θρησκείες και η ελληνική παράδοση, παρεισφρέουν στα όνειρα και στους εφιάλτες του, καθοδηγώντας τους στίχους του. Ο θάνατος εδώ έχει πρόσωπο, το πρόσωπο των αγαπημένων του. Αυτό το στοιχείο ξεχωρίζει την ποίηση του, την κάνει μοναδική. Έτσι, οι λέξεις –πρόσωπο, χρόνος, θάνατος, αγάπη και το Τέρας, ένα “quintet” της ποίησης αυτής.
Αλήθεια, γιαγιά,
όλες εκείνες οι γυναίκες που έντυσες
μες στα λινά φορέματά τους
να ’νιωσαν άραγε για μια στιγμή το χάδι σου;
Και αλλού,
Όταν σε συναντώ
παραμονεύει ο θάνατος,
σιωπή τρυπά το σώμα
να ρέει η αλήθεια.
Το πρόσωπό σου απάντηση
σε μέρες δίχως χρόνια
κι αν με τρομάζει, δεν αμύνομαι,
μετρώ μονάχα λέξεις.
Όμως η λέξη αγάπη, που είναι και το κέντρο της ύπαρξής του, τελικά τολμά να ειπωθεί όπως της αξίζει, άλλοτε έμμεσα και άλλοτε άμεσα.
Αν η αγάπη μου για σένα
έβρισκε τόπο στον χρόνο
ίσως να μην σου ’γραφα ούτε λέξη,
δεν θα συλλάβιζα τόσα πεθαμένα σ’ αγαπώ
μες στα καλοκαίρια.
Πάντα με συστολή και αβεβαιότητα με ένα -Αν-τόσο χαρακτηριστικό.
Αν μ αγαπάς πολύ, θα έχεις παρατηρήσει
τα ασυνήθιστα μεγάλα βλέφαρά μου.
Το πάντα ανεκπλήρωτο του έρωτα, διαχωρίζεται από την αγάπη, μα και τα δυο μαζί συχνά μπερδεύονται και συντροφεύουν τον ποιητή στην καθημερινότητά του.
Σπατάλησέ με,
δεν έμαθα με άλλον τρόπο ν’ αγαπώ
Ένας λυρισμός διάχυτος, μαζί με μια ρεαλιστική, γοητευτική, δραματική προσέγγιση της καθημερινότητας. Στοχαστικός, οι λέξεις του ακουμπούν την καθημερινότητα για λίγο και ξαναγυρνούν σε ένα καθαρά ιδιωτικό τοπίο έκφρασης.
Η σχέση με τον μύθο των πραγμάτων, καθώς και η παράδοση, λογοτεχνική και ιστορική, μαζί με εικόνες απλές, όπου τα αντικείμενα παίρνουν τη θέση των ανθρώπων, για να μιλήσουν γι’ αυτούς, είναι μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν την αφηγηματική ποίηση του Αντρέα Τιμοθέου.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της ηθικής – αισθητικής του, είναι ο «προορισμός». Δεν είναι πάντα αισιόδοξος για την ανθρώπινη μοίρα και το τονίζει αυτό με τους στίχους του.
Έχω βιώσει το Τέρας σε μορφές ανεξίτηλες
Και βάζοντας τον «προορισμό» στα σχέδιά του, δείχνει μια αυτοπειθαρχία στα αρνητικά συμβάντα και μια πίστη για το φως.
Από ψηλά κανείς καταλαβαίνει
πως η ομορφιά ήτανε πάντα θέμα επιλογής.
Η ποίηση δεν είναι μια ανώδυνη ασχολία για τον ποιητή. Υπάρχει ένας συνεχόμενος κίνδυνος που καραδοκεί, για να πάρει το μυαλό και την ψυχή του, και ο Αντρέας Τιμοθέου τον γνωρίζει καλά τον κίνδυνο αυτό, και προσπαθεί να ισορροπήσει με αξιοζήλευτη πειθαρχία, ωριμότητα, συνειδητοποίηση και αποδοχή των νόμων της φύσης και της νομοτέλειας του ανθρώπου, με οδηγό την αγάπη, την παράδοση από έναν τόπο ποτισμένο από πέλαγος και θάλασσα.
Μία ποιητική συλλογή που δεν θέλεις να αποχωριστείς. Η μορφή του υλικού σε ενότητες έχει μια λειτουργικότητα. Όμως αυτό που σε κερδίζει είναι η ίδια η ποίηση, η ειλικρίνεια κάθε ποιήματος και ο κόσμος που ανοίγεται μπροστά σου. Είναι αυτό το νήμα που ανέφερα στην αρχή του αφιερώματος, που είναι ο ίδιος ο ποιητής, που σαν άγγελος σε μεταφέρει με τις φτερούγες του στον πολύ ιδιωτικό του χώρο, αφού πρώτα με δισταγμό και σεβασμό στις αντοχές μας, σιγά σιγά ανοίγεται, μας εμπιστεύεται τον κόσμο του αποτελεσματικά, αφού μπορεί να επικοινωνεί και να γοητεύει.
Ερωτικός, αισθαντικός, ευάλωτος (το ανυπεράσπιστο της ύπαρξής μου) με ορμή και δισταγμό, μιλάει για μια ερμηνεία (πλατωνική;) και είναι αποκαλυπτικός στο σημείο αυτό.
Πώς να ορίσουμε το γαλάζιο απ’ την αρχή
και τι εξήγηση να δώσουμε για τόση σκόνη;
Να ερμηνεύαμε μονάχα,
καλό που θα ’ταν…
Ο Αντρέας Τιμοθέου δέχεται να μεταμορφωθεί σε θηλυκό άγγελο, για να τιμήσει το άλλο φύλο. Ντύνεται το ένδυμα ενός διαφορετικού άνδρα, που δεν φοβάται να χαράξει την πορεία του, μα και να λοξοδρομήσει, αν χρειαστεί, προκειμένου να βγει κάποια στιγμή στο φως.
Κάνοντας μια λίστα με τις λέξεις που χρησιμοποιεί είναι φανερό ότι δεν επιθυμεί να ξεφύγει από τα θέματα της ύπαρξης, αλλά δοσμένα με ένα ιδιαίτερο ύφος και ρυθμό στη γλώσσα, χωρίς να αποχωρίζεται τις μνήμες μιας συλλογικής ποίησης ενός τόπου, του τόπου του και της ιστορίας του, ενώνεται με μια θάλασσα.
Και τώρα
με λάδι και λούλουδα
μυρωμένος
ο κόρφος σου.
Τι το καινούργιο φέρνει ο στίχος του, το έχω ήδη αναφέρει. Θα το δει ο αναγνώστης αν περιδιαβεί στις συλλογές του. Η τελευταία του συλλογή «Πλανόδιος στα Σύνορα της Εδέμ» είναι ένα προχώρημα στη σύνθεση πεζού και ποιητικού ρυθμού με τα θέματα που τον απασχολούν και τις λύσεις που προτείνει, χωρίς να υπάρχει ούτε υπόνοια διδακτικής διάθεσης, παρά μόνο η επεξεργασία βιωματικού υλικού.
Αν και τόσο νέος:
κι η νιότη ευάλωτη
ακόμα περιμένει
ένα δικαίωμα
που δεν τη δόθηκε
Αγκαλιάζει ό, τι προϋπήρχε της ύπαρξής του, με αγάπη και σεβασμό, έτοιμος να αποχωρήσει ή να πετάξει ή να χαθεί.
Κλείνοντας το πρώτο μέρος στην ποίηση του Αντρέα Τιμοθέου, θέλω να τονίσω τη γοητεία της ενότητας «Κίνησης» (περπάτημα-ταξίδι) μέσα στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, μιας Ευρώπης του 21ου αιώνα. Τα ταξίδια αυτά και η σχέση που αναπτύσσει ο εξωτερικός κόσμος με τον εσωτερικό του κόσμο, παρουσιάζουν μοναδικές στιγμές κριτικής και αυτοκριτικής για ό, τι τον περιβάλλει.
Η συλλογή του, ένα απόκτημα για κάθε φίλο της ποίησης. Εκδόσεις «Παράκεντρο», Λεμύθου, Κύπρος.
ΟΡΒΙΕΤΟ
Στη Laura Ricci
Η πόλη δίνει στον χρόνο
μια δεύτερη ευκαιρία.
Οι σκιές κι ο άνεμος
είναι σημάδια
που προμηνύουν μια άλλη γειτονιά.
Σαν βρεθείς στην κατάλληλη γωνία
Θαύματα μεγάλα και μικρά
σου φανερώνονται.
Οι δρόμο στενοί,
μα χωράνε τις αυλές τους.
Αυτές σε παίρνουν απ’ το χέρι,
τις διασχίζεις ανενόχλητος,
γεμίζει η παρουσία σου
αρώματα ανερμήνευτα
και πριν καλά καλά το καταλάβεις
το φως αφήνεις πίσω σου
να γίνεται στιγμή που αγάπησες.
Το Ορβιέτο θα κρύβει πάντα μέσα του
ένα χαμόγελο και τη ματιά της Λάουρας.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
Η ποίηση του υπαρξιακή.
Ερωτικός βαθιά, όπως ένας άνδρας εννοεί τον έρωτα αλλά και όπως εκείνος μοναδικά τον εννοεί.
Ειλικρινής ο Αντρέας Τιμοθέου και αποκαλυπτικός, σε κάθε υπαρξιακή λεπτομέρεια της ζωής του.
Η σύνθεση και σύνδεση υπαρξιακών θεμάτων, επεκτείνεται υπόγεια σε θέματα κοινωνικά και ιστορικά, με την ρεαλιστική έννοια, με τη σχέση δηλαδή που αναπτύσσει ο ίδιος, με τον άνθρωπο και τις ιστορίες του.
Κάθε του σκέψη, κάθε του αγωνία, κάθε προορισμός (αναφέρω τρία σημαντικά στοιχεία του υλικού του -σκέψη-αγωνία-προορισμός-) είναι ποιητικές προτάσεις και θα έλεγα με τόλμη, ότι προσπαθεί να ενώσει ζωή και ποίηση και αυτή είναι η μεγαλύτερή του αγωνία, αλλά και το ξεχωριστό στο έργο του.
Διαβάζοντας τα ποιήματά του, έχω την εικόνα ενός πουλιού, που προσπαθεί να σπάσει το κέλυφος και να βγει στο φως.
Έτσι και ο Αντρέας Τιμοθέου, σπάει σιγά σιγά το κέλυφος της παράδοσης του τόπου του (ιστορική-λογοτεχνική) ανακαλύπτοντας και αποκαλύπτοντας, την ποιητική του διαδρομή.
Ένα θαυμάσιο βιβλίο ποίησης, που περιέχει και την ιδέα της πεζογραφίας, μια και ο Αντρέας Τιμοθέου, ουσιαστικά, εξιστορεί τη ζωή που βιώνει.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε το νεαρό της ηλικίας του. Διαφορετικά θα γράφαμε γι’ αυτόν αν ήταν 50 ή 60 ετών, διαφορετικά τώρα που είναι στην αρχή της πορείας του.
Θέλω να πω, ότι το μέχρι στιγμής υλικό του αυτό, έχει μέλλον και πολύ ενδιαφέρον στο πως θα εξελιχθεί. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις επιλογές του στην ζωή και σε όσα η ζωή θα του χαρίσει και φέρει.
Περιμένω, λοιπόν, με ανυπομονησία την επόμενή του ποιητική συλλογή, γιατί πιστεύω, ότι μακρύς θα είναι ο δρόμος για την αναζήτηση του εαυτού του και της ποιητικής του ταυτότητας.
Τρία ποιήματα που αγαπώ
ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΑ
Τα πρωινά
γεμίζω τα χαρακώματα.
Το είδωλο στέκει ανέκφραστο
όπως προτείνουν ειδικοί
και πριν ξεφύγουν οι σκιές
προσβλέπω σε μία υπόσχεση.
Είναι μεγάλη η μέρα, βλέπεις
κι απρόβλεπτη.
Τα βράδια, γυρίζω γεμάτος εμπειρία,
όσο μπορώ ειλικρινής
μ’ εξαντλημένα βέβαια τα φίλτρα.
«Θ’ αντέξουμε μια νύχτα δρόμο»
σιγοκαίω τη σκέψη.
Γυρίζω πάλι το κλειδί,
σβήνω το φως,
με νανουρίζει ο χρόνος.
ΠΛΑΝΟΔΙΟΣ
Αναμετριέμαι με του ανθρώπου την ήττα
κι όσα κωφά παρέμειναν στο κάλεσμά μου.
Γράφω στον Έρωτα
κάθε που γεύομαι το σώμα του θανάτου.
Πασχίζω να ξορκίσω τα μελλούμενα,
μα ο χρόνος πια μου φανερώνεται,
γλύφει το όνειρο, σχεδόν στεγνό,
ξένο στο χάδι
κι εγώ φυλάγομαι σαν έμαθα
σε κόρφους γυναικών εξόριστων
από αγάπη.
Χωρίς αντάλλαγμα
επιστρέφω θραύσματα χαράς,
μια ζωή επιστρέφω,
αλλάζω τα παλιά με καινούρια.
Αυτό διαλαλώ,
πλανόδιος στα σύνορα της Εδέμ
και τόσο μόνος.
ΤΟ ΙΕΡΟ ΤΡΑΥΜΑ
Η πρώτη μου ταυτότητα
είναι το τραύμα
κι ας γίναν τα χρόνια εκείνα
ομίχλη στη ζωή.
Ιερό και απόλυτο
το φροντίζω να μη φθείρεται,
το νανουρίζω μην μας καταλάβουν,
μα πιο συχνά του τραγουδώ
κι ας με περιφρονεί.
Εγώ σχεδόν τ’ αγάπησα.
Το τραύμα,
το Άγιο Δισκοπότηρο της ζωής.
Το αίμα του,
τροφή για την ανάμνηση
αμνού και χίμαιρας
που μεγαλώνουν μέσα μου.
Η Αφροδίτη έξω καρτερεί,
μα δεν σιμώνει.
Στους κόρφους της κρατά
αιώνια φυλακτά
και των τραυμάτων φίλτρα,
μα δεν μου γνέφει.
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
Η καθαρότητα των προθέσεων
Επανέρχομαι στη σχέση του Αντρέα Τιμοθέου με τη γυναίκα, το θηλυκό στοιχείο της ζωής, δηλώνοντας ότι είναι μια από τις πολλές αφετηρίες, με τις οποίες μπορεί κανείς να πλησιάσει το έργο του.
Πατάει γερά στη γη
Κάθε καλλιτεχνικό και ποιητικό έργο, όσο πιο σημαντικό, τόσο πιο σύνθετο και αποκαλυπτικό είναι. Τα πολλά επίπεδα ανάγνωσης εμφανίζονται και ζητούν την προσοχή μας. Η ποίησή του είναι μια δημόσια εξομολόγηση. Όσο πιο ειλικρινής είναι ο ποιητής, τόσο πιο κοντά θα έρθει και θα αγγίξει τον «άλλον», ο άλλος που δεν είναι η κόλαση κατά τον Πωλ Σαρτρ, αλλά ο παράδεισος σύμφωνα με την ελληνορθόδοξη παράδοση, αφού μέσα από αυτόν βιώνουμε την ύπαρξή μας.
Η ποίηση είναι και μαρτυρία με έντεχνο τρόπο ειπωμένη, εφόσον είναι τέχνη. Ως τέχνη, όπως και κάθε τέχνη, έχει κανόνες αλλά και την υπέρβαση αυτών των κανόνων. Πιστεύω ότι ο Αντρέας Τιμοθέου επιδιώκει την μαρτυρία και με τον πεζό του λόγο και τον θεατρικό και την ποίησή του. Τι εννοώ όταν λέω μαρτυρία. Η μαρτυρία είναι έκφραση μιας βιωματικής κατάστασης σε όχι άμεσο χρόνο.
Για παράδειγμα θα αναφερθώ στον «Κοινό λόγο» της Έλλης Παδημητρίου σαν ένα παράδειγμα μαρτυρίας κοινού λόγου. Στην ποίησή του συναντάμε συγκρούσεις, σχέσεις, καταστάσεις, όλα σε ανθρώπινα μέτρα, πουθενά εύκολες λύσεις. Όμως ένας άλλος, αόρατος κόσμος, τον περιτριγυρίζει, τον οποίον ξέρει καλά να τον συνδέει με τον παρόν και σε καμία περίπτωση, έχει υπερφυσικές αναζητήσεις.
Οι μαρτυρίες ως ένα άμεσο λογοτεχνικό είδος, όχι έντεχνο, μας διδάσκει μια λιτότητα, καθότι όλα τα μεγάλα γεγονότα μας υπερβαίνουν και με την πάροδο του χρόνου γίνονται μαρτυρίες, δηλαδή μια λιτή έκφραση και απαρίθμηση γεγονότων που απουσιάζει φαινομενικά τουλάχιστον, η συναισθηματική εξωστρεφής προσέγγιση. Και τότε έχουμε μια αποστασιοποίηση, μια προσεκτική προσέγγιση δραματικών γεγονότων, όχι φορτισμένων.
Στην ποίηση του Αντρέα Τιμοθέου διαπιστώνω μια παρόμοια προσέγγιση, με υπόγεια ειρωνεία και ένδειξη της κατανόησης για τα ανθρώπινα και την επιβεβαίωση για το «ματαιότης ματαιοτήτων».
Αυτό που τον ενεργοποιεί στη ζωή είναι η αγάπη. Επιθυμεί να την βιώσει και να την δώσει έμπρακτα, αφού πιστεύει και θέλει να γίνει η ποίηση του ζωή και η ζωή του ποίηση.
Στην ποίηση βέβαια υπάρχει μια πολύπλοκη πνευματική και σωματική διεργασία.
Στην ποίηση η επήρεια μιας κατάστασης ή ενός γεγονότος ωθεί τον ποιητή να γράψει. Ακολουθεί μια περίοδος επεξεργασίας, ελέγχου με πιο αντικειμενικά κριτήρια και τότε έρχεται η γλώσσα, οι λέξεις να κρατήσουν την αρχική υγρασία της πρώτης έμπνευσης. Μια τέχνη δύσκολη που αποσκοπεί σε μια γνήσια φόρμα ποιητική, για να εκφράσει τα ανθρώπινα πάθη μοναδικά.
Τα στάδια αυτά τα αναγνωρίζουμε στη δομή των ποιημάτων της συλλογής του Αντρέα Τιμοθέου και αυτό είναι προτέρημα αλλά και δείγμα εξέλιξης μιας γραφής.
Και εδώ έχουμε κάτι ενδιαφέρον να προσέξουμε. Τα ποιήματα της συλλογής, το κάθε ένα ξεχωριστά έχει μια καθαρότητα δομής, που επιβεβαιώνει τα παραπάνω στάδια. Έχει η ποίησή του, τον ατομικό του προσωπικό ρυθμό, τις δικές του λέξεις, τη δική του πλαστικότητα, τη συνεχή προσπάθεια για εκμαίευση της αλήθειας του κόσμου του, και του κόσμου που τον περιβάλει. Σε χρόνο ενεστώτα και τα γεγονότα που περιγράφει, και οι αισθήσεις.
Ξαναγυρνώ στα θέματά που τον απασχολούν. Εδώ έχουμε την οικογένεια με όλα της τα πάθη, το άτομο, το περιβάλλον εκτός οικογένειας, την μετακίνηση, τις φιλίες, τους έρωτες, τη γέννηση, την ωρίμανση, τον θάνατο, τη μνήμη και τον μύθο, να συντροφεύουν τον νεαρό ποιητή καθώς και τις εμμονές του. Ο τόπος και ο χρόνος τον ακολουθεί και θα τον ακολουθεί, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για έναν νέον άνθρωπο, στα πρώτα του βήματα.
Δεν θέλω να κλείσω το αφιέρωμα αυτό χωρίς μνεία στο ξεχωριστό έργο του εξωφύλλου, από τη ζωγράφο Ελένη Παυλοπούλου, που τόσο καλά δένει με τον τίτλο και το περιεχόμενο των ποιημάτων.
Μαρία Πανούτσου
Αθήνα 2019-2020
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.
