DUETS: «σαν τελετουργικό τραπεζομάντιλο»
Γράφει η Μαρία Πανούτσου
25/7/2019
«Η ανορεξία της ύπαρξης»
Δεν πεινάω, δεν πονάω, δε βρωμάω ίσως κάπου βαθιά να υποφέρω και να μην το ξέρω κάνω πως γελάω δεν επιθυμώ το αδύνατο ούτε το δυνατό τα απαγορευμένα για μένα σώματα δε μου χορταίνουν τη ματιά. Τον ουρανό καμιά φορά κοιτάω με λαχτάρα την ώρα που ο ήλιος σβήνει τη λάμψη του κι ο γαλανός εραστής παραδίνεται στη γοητεία της νύχτας. Η μόνη μου συμμετοχή στο στροβίλισμα του κόσμου είναι η ανάσα μου που βγαίνει σταθερή. Αλλά νιώθω και μια άλλη παράξενη συμμετοχή αγωνία με πιάνει ξαφνικά για τον ανθρώπινο πόνο. Απλώνεται πάνω στη γη σαν τελετουργικό τραπεζομάντιλο που μουσκεμένο στο αίμα σκεπάζει μύθους και θεούς αιώνια αναγεννιέται και με τη ζωή ταυτίζεται. Ναι, τώρα θέλω να κλάψω αλλά στέρεψε ως και των δακρύων μου.
Κ.Α.Ρ
Σήμερα Duets Μια ακόμη συνάντηση
Κατερίνα Αγγελάκη Ρούκ
και
Μιχάλης Παπανατσίδης
Φώτο Albert Winslow Barker (1874-1947)
Duets
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο
Συνύπαρξη δυο ανθρώπων είναι δύσκολη. Ίσως η συνύπαρξη στο παιχνίδι, να γίνεται ευκολότερη. Η ιδέα των Duets ‘Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο’ μου γεννήθηκε όταν μια μέρα, σε ένα σχέδιο φίλου, θέλησα να ‘απαντήσω’ με ένα ποίημα και έτσι άρχισα να βλέπω σχέδια, φωτογραφίες, και μικρά κείμενα ως αφορμή, ως μια ηχώ, μια σκέψη, μια αίσθηση, του ‘άλλου’ ένα παιχνίδι σχέσης, με όσο γίνεται περισσότερη αθωότητα. Μια αθωότητα που κουβαλά την πονηριά του παιχνιδιού. Επιθυμητή συνύπαρξη στα Duets με υλικό που δημιουργείται ακριβώς για την συνεργασία αυτή.
Τα κείμενα που θα παρουσιάζονται και το υλικό, επιδιώκουμε το μεγαλύτερο μέρος να είναι πρωτοεμφανιζόμενο στην στήλη αυτή, μια και το παιχνίδι ζητά ακριβώς, μια άμεση και στο παρόν δημιουργία και συνεργασία, δύο ανθρώπων.
Μαρία Πανούτσου.
Λίγα λόγια
Την στιγμή, την καταλαβαίνουν με διαφορετικό τρόπο τα παιδιά, οι ενήλικες και τα ζώα. Ο τρόπος που την αντιλαμβάνονται τα παιδιά και τα ζώα μοιάζει. Αφήνονται στην στιγμή, γιατί με το ένστικτο γνωρίζουν ότι δεν θα κρατήσει πολύ. Έτσι χάνονται στο χρόνο αν τους αρέσει αυτό το κάτι και αντιδρούν γοερά, όταν αυτό το κάτι είναι δυσάρεστο. Πιστεύουν ότι θα διαρκέσει η στιγμή για πάντα. Χαίρονται και πονούν ολοκληρωτικά. Δεν έχουν την αίσθηση του χρόνου. Μεγαλώνοντας η στιγμή γίνεται περισσότερο μια εσωτερική υπόθεση, μια νοσταλγία και πάνω από όλα μια εμπέδωση του μάταιου που είναι η ανεπανάληπτη ουσία της ζωής. Κάθε τι έρχεται γα να φύγει, έτσι κάποια φορά, ίσως να διαλέξεις το να φύγεις εσύ πρώτος, για να μη νοιώσεις την οδύνη της απώλειας.
Σήμερα δυο ποιητές, διαπραγματεύονται την στιγμή,- την συνειδητοποίηση του χρόνου και των αλλοιώσεων.
Ο λιτός τρόπος του Μιχάλη και ο δραματικό και ειρωνικός της Κατερίνας αλληλοσυμπληρώνουν το τοπίο ο ένας του άλλου.
Αφορμή για το ξαναδιάβασμα των δυο ποιητών το Duets αυτό.
Προσπάθησα διαβάζοντας την ποίηση τους αυτήν την φορά, να δω τις ανθρώπινες αδυναμίες κάτω από τις γραμμές, δηλαδή την δύναμη που τους κρατά στην ζωή
Μ.Π
Στιγμιαία Ζωή
Στον Κώστα Νησιώτη
Είχα κλείσει όλα τα παράθυρα
που έβλεπαν στον κήπο της σάρκας.
Τα παντζούρια μόνο άγγιζαν
που έγερναν ξεραμένα
κι άγγιζαν το χώμα.
Μακριά στεκόμουνα
από τη θέα των θνητών αστεριών
φυλαγόμουνα μήπως κι επιθυμήσω.
Και τώρα; Χωρίς τίποτα ν’ αλλάξει
υπήρξε μόνο μια στιγμή
όπου ένα εύγλωττο βλέμμα
περιέγραφε κάτι
ασύγκριτα συναρπαστικό
απ’ τη δική μου πραγματικότητα.
Στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα
Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκοιτάω τη ζωή
την κατασκοπεύω μήπως καταλάβω
πώς κερδίζει πάντα αυτή
ενώ χάνουμε εμείς.
Πώς οι αξίες γεννιούνται
κι επιβάλλονται πάνω σ’ αυτό που πρώτο λιώνει:
το σώμα.
Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας
ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρρυνση καμιά
ανασαίνω κι ας είμαι
σε κοντινή μακρινή απόσταση
απ’ ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει…
Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς
θα εφεύρει η ζωή
ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης
και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας.
Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο∙
πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις
τα πετάω.
Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω∙
να φεύγουν τα περιττά λέω
να μπω στον ουρανό τού τίποτα
με ελάχιστα.
Μιχάλης Παπανατσίδης
Στων αγνοούντων τη νύχτα
Μην απελπίζεσαι.
Μίαν άλλη φορά θα συναντηθούμε
κάτω από το ευεργετικό φως του εξορισμού.
Εσύ θα φοράς
τα χαρούμενα ενδύματα της υποδοχής
κι εγώ θα ηγεμονεύω
στις απέραντες στρατιές της σιγής μου.
Πόσο θα ‘ναι τότε όμορφα…
Αγαπημένη μου,
ας υμνήσουμε τη στιγμή,
γιατί σύντομα θα πρέπει να ξαναφύγουμε
μέσα στων αγνοούντων τη νύχτα,
δίχως αγάπη και δίχως ενδύματα.
Όσο διαρκεί
Μόνο για λίγο να κοιτάξω τα χρώματα,
που καμία διάπλαση της νόησης δεν ετόλμησε.
Μόνο για λίγο ν’ ακούσω τα ενηχήματα,
που όμοιά τους καμία των αισθήσεων δεν ερμήνευσε.
Μόνο για λίγο ν’ αγγίξω την ιδεατή μορφή
και ας ματώσουν τα δάχτυλά μου από τ’ αγκάθια της.
Μόνο για λίγο, επίτρεψέ μου, όσο διαρκεί το πάντα.
Συνυπάρχοντες
Όμορφα ήταν…
Η απολογία της συνύπαρξης, της αμίλητης.
Αποσταχθήκαμε διά μέσου των σωμάτων μας,
ορμώμενοι από την ώθησιν του χρόνου.
Αι λέξεις είχον περιττεύσει.
Βιογραφικά –
–ΑΝΤΙ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΏΝ
Κ.Α.Ρ
Τα ποιήματα δεν μπορούν πια
να’ ναι ωραία
αφού η αλήθεια έχει ασχημύνει.
Η πείρα είναι τώρα
το μόνο σώμα των πραγμάτων
κι όσο η πείρα πλουταίνει
τόσο το ποίημα τρέφεται και ίσως δυναμώσει.
Μ.Π
Όταν μύθοι τραγικοί διαλύονται,
όπως τα ίχνη των πελμάτων στην άμμο,
τότε εσύ,
μοναχός πεθαίνεις.
Albert Winslow Barker ‘’ένας υπέροχος … Αμερικανός’’
Στον Ζυγό και οι δύο ή ένα παιχνίδι για δύο: Σύλληψη, έρευνα, οργάνωση και εκτέλεση: Μαρία Πανούτσου.
Επιμέλεια: Αλεξία Κατσαβού.
Η Μαρία Πανούτσου γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί το θέατρο και την ποίηση από το 1979. Σπούδασε μουσική, χορό, θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία στην Ελλάδα, Αγγλία, Πολωνία. Έχει ταξιδεύσει για σπουδές και για συμμετοχή σε Διεθνή Φεστιβάλ θεάτρου, με το Θέατρο Τομή, στην Αγγλία, Σκωτία, Ρουμανία, Γεωργία, Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Ιταλία, Κύπρο. Έζησε στην παιδική της ηλικία στο Ιράκ, στην Κύπρο και στο Λίβανο. Ξεκίνησε πολύ μικρή το χορό και το θέατρο και με την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά βραβεύτηκε με πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Ιθάκης. Σκηνοθεσίας, καλύτερης παράστασης, καλύτερης παρουσίασης νεοελληνικού έργου, βραβείο γυναικείου ρόλου και έπαινος ανδρικού.
Τώρα ζει, εργάζεται και μοιράζεται την ζωή της μεταξύ Αθήνας, Κέας και Λονδίνου. Είναι απόφοιτος του Έκτου Γυμνασίου Θηλαίων. Διπλωματούχος της Σχολής Κλασσικού χορού Ε. Ζουρούδη. Διπλωματούχος της Επαγγελματικής σχολής Θεάτρου Αθηνών Έχει σπουδάσει στο GROTOWSKI LABORATORIUM στο Βρότσλαβ της Πολωνίας. Τελειόφοιτος του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Σπούδασε στο Open University of London Humanities – Ανθρωπιστικές σπουδές, και συμπλήρωσε την μελέτη της για την Αρχαία Ελληνική Τραγωδία με την παρακολούθηση: Αθηναϊκή Δημοκρατία, 5ος αιώνας, στο Open University of London.
Παράλληλα με το θέατρο και την τέχνη η Μαρία Πανούτσου έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές, «ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ», «SALUADER» και «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΟΝΟΥ ή ΟΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣΑΝΔΡΑ ΑΠΟ ΤΟ CITY» που έχουν εξαντληθεί και ετοιμάζει την έκδοση της νέας ποιητικής συλλογής με τίτλο «Η ΠΟΛΗ».
Μελέτησε Ζωγραφική και Αγιογραφία με τον ζωγράφο Δ. Πάλμα, και Κεραμική με τον γλύπτη Ν. Σκλαβενίτη. Ζωγραφίζει από το 1982 και χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά για τον σκοπό αυτόν. Δουλεύει τον πηλό κατασκευάζοντας έργα αποκλειστικά με το χέρι και όχι με τον τροχό. Με την Φωτογραφία και τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, ασχολήθηκε την περίοδο 1980-90 όπου έγινε δεκτή και στο International Film school of London.
Επίσης στο θέατρο παρουσιάζει θεατρικές παραγωγές όταν έχει να πει κάτι που την απασχολεί πολύ. Μελετά το ανέβασμα έργου του Σταμάτη Πολενάκη και του κύπριου ποιητή, Ανδρέα Τιμοθέου… Τελευταία θεατρική δουλειά της, 2015 με την παράσταση «Άσπρο Φως Ιστορίες έρωτα και αναρχίας» στο θέατρο Ειλισσός.
