Στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης εδώ και μια εβδομάδα έχει μυρίσει καλοκαίρι. Αυτό το καλοκαίρι που θέλει το μυστρί να ξύνει το χώμα και δάχτυλα να ψάχνουν ενθυμήματα, κατάλοιπα του χρόνου.

Τη Δευτέρα ξυπνήσαμε με δυσκολία στις 6, γεμάτοι ενθουσιασμό και αγωνία για τη νέα ανασκαφική εμπειρία. Αυτή τη φορά η ανασκαφή θα είναι «εντός έδρας», σε μια πόλη που το καλοκαίρι κουράζει. Η ασφάλεια της κοινής παρέας και σε αυτή την ανασκαφή, η ευκολία της μετακίνησης με αμάξι από την εξαίρετη οδηγό Χριστίνα και η ανυπομονησία για ένα «άνοιγμα» σε μια εποχή που όλα δειλιάζουν να ανοίξουν, έκαναν εξαρχής την πανεπιστημιακή ανασκαφή της Τούμπας να φαντάζει μοναδική.

Παρά τη δυσκολία του πρωινού ξυπνήματος, το χαζολόγημα στο αμάξι, οι πρώτες γουλιές καφέ και οι νυσταγμένες «καλημέρες» κάτω από μάσκες ανασηκωμένες κάνουν πιο όμορφη τη μέρα και πιο υποφερτή την ανυποχώρητη ζέστη. Αφήνουμε τους μισούς κάτω στα εργαστήρια να μελετήσουν τα ευρήματα και οι υπόλοιποι ανεβαίνουμε εξοπλισμένοι με τα απαραίτητα σύνεργα την 23 μέτρων Τούμπα, ομολογουμένως με ασθματική δυσκολία. Η θέα είναι μοναδική εκεί ψηλά. Βλέπεις όλη την πόλη σε μια ηρεμία, που σπάνια μπορείς να δεις όταν κινείσαι μηχανικά μέσα της. Ένα ελαφρύ αεράκι μας ανταμείβει για τις χαμένες ανάσες της ανάβασης και έχοντας αναθαρρήσει, ξεκινάμε.

Χωρισμένοι σε τομές, με την εποπτεία των υπεύθυνων καθηγητών και την καθοδήγηση των τομεαρχών μας οργανώνουμε τα σύνεργα μας, ανοίγουμε τις ομπρέλες, βλέπουμε τι πλάνο θα ακολουθήσουμε και χαράζουμε πορεία εργασίας. Η Ρούλα, η τομεάρχης μου, είναι πάντα εκεί να δίνει τον παλμό, να μας εφησυχάζει και να μας λύνει απορίες που η ανασκαφική μας απειρία μάς συχνά γεννά. Η συζήτηση με τη διπλανή τομή για θέματα ανάλαφρα αλλά και βαριά δεν λείπει καθώς η συντροφικότητα και η αλληλέγγυα ενθαρρυντική στάση προς τους συναδέλφους, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι μιας ανασκαφής. Έχει ενδιαφέρον επίσης να συμμερίζεσαι την ομορφιά της επαφής μας με το χώμα, τον ενθουσιασμό που μπορεί αν σου προσφέρει η εύρεση ενός δοντιού γουρουνιού της Εποχής του Χαλκού αλλά και την αγχολυτική διάσταση του σκαψίματος. Είναι κι αυτό μια ενσώματη πρακτική που κοινωνικοποιεί και αποτελεί και κάποιου είδους διαβατήρια τελετή για την μετάβαση στην αρχαιολογική ζωή.

Οι δεξιότητες που απαιτεί η εργασία στο πεδίο είναι πολλές. Παρατηρητικότητα, προσοχή, μεθοδικότητα και πολλά άλλα απαιτούνται για να μην γίνουν λάθη ανεπανόρθωτα και πάντα σύμφωνα με τις υποδείξεις της κυρίας Τριανταφύλλου και του κύριου Ανδρέου, προχωράμε βήμα βήμα σε μια προσπάθεια εύρεσης ενός χώρου, άλλοτε βιωμένου. Είναι συγκινητική η χρονική απόσταση μας από τη ζωή ανθρώπων, ζώων και αντικειμένων του ανασκαφικού χώρου. Παρά τα πάνω από 4 χιλιάδες χρόνια που μας χωρίζουν, τα χάσματα που μας χαρακτηρίζουν και την αδυναμία μας να αναβιώσουμε ό,τι πέρασε, είναι μοναδικό το αίσθημα πως είμαστε όλοι μέρος μιας συνεχούς υλικότητας που ανασχηματίζεται στη διάρκεια των χρόνων.

Το διάλλειμα μας βρίσκει να πίνουμε νερό, να τρώμε ό,τι βρούμε και να ξανά πίνουμε νερό, με μικρές διακοπές για γέλια και τον απαραίτητο σχολιασμό. Η κούραση είναι ήδη αισθητή αλλά αφοσιωμένοι στο έργο μας, βάζουμε στόχο να κλείσουμε τις πάσες μας, να τις φωτογραφίσουμε και να κλείσουμε όμορφα την μέρα μας. Ανεβαίνουμε ξανά για να ολοκληρώσουμε ό,τι αφήσαμε και όταν έχει φτάσει 14.30, εξαντλημένοι από τη ζέστη αλλά και ενθουσιασμένοι από όσα κάναμε αναχωρούμε και είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε την εμπειρία μας με τους ανθρώπους μας, αφού πρώτα κοιμηθούμε φυσικά.

 

                           

Μέσα σε ένα καθεστώς πανδημίας, η ανασκαφή στην Τούμπα Θεσσαλονίκης έδωσε πνοή στην αποπνικτική καλοκαιρινή ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, έδωσε ζωή στα νωχελικά κορμιά μας και τροφή στην αρχαιολογική μας λαχτάρα. Μέσα σε ένα κλίμα όμορφο, με γέλια και φωνές, με μια ομάδα αποτελούμενη από φοιτητές κάθε βαθμίδας, καθηγητές, εργάτες, εξειδικευμένους αρχαιολόγους, τοπογράφους, αρχιτέκτονες και λοιπούς, και με την ανάγκη για αναγέννηση και δημιουργικότητα, μοιραζόμαστε κάθε μέρα τις πρώτες μας «καλημέρες» στις 7 παρά το πρωί με την προσμονή μας να νικά την κούραση, με την αλληλεπίδραση να νικά την απομόνωση. Πάντα με προφυλάξεις.

 

*Πληροφορίες για την ανασκαφή της Τούμπας μπορείτε να βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://toumba.web.auth.gr/-/index.php/el/

*Ευχαριστώ τον Νικόλα Αθανασιάδη για την παραχώρηση των φωτογραφιών του κειμένου.
*Γράφει η Ζωή Αμοιρίδου.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους της αναρτήσεως είτε ολόκληρης, με οποιαδήποτε μεταβολή του ανωτέρω κειμένου και χωρίς την παράθεση του απευθείας συνδέσμου στην ανάρτηση αυτή που είναι: www.ologramma.art

Οι απόψεις των συντακτών είναι προσωπικές και το ologramma.art δεν φέρει καμία ευθύνη.

Το ologramma.art επιφυλάσσεται για την άσκηση των νομίμων δικαιωμάτων του.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ